Tôi dẫn cô chuyên viên nghiên cứu châu chấu đầu đến thôn tây để tham bái Lưu tướng quân. Nhớ lại, thuở bé tôi đã sợ hãi và kính trọng đối với vị thần đầu báo mắt tròn xoe râu hùm hàm én, kim giáp đầy mình như thế nào. Ngày ấy, tượng Lưu tướng quân sáng rực huy hoàng, trong miếu lúc nào cũng khói hương nghi ngút. Đây chính là tượng trưng của phương thức dùng sức mạnh để chống chọi với sự diệt vong. Sau khi miếu Lưu tướng quân hoàn thành thì châu chấu cũng đã bị tiêu diệt, một sự trống không trải dài trên mặt đất cùng với phân châu chấu. Tất cả đều đã bị châu chấu ăn sạch, bị gặm gãy sạch, đúng là răng châu chấu cứng như sắt thép. Cho dù không bảo vệ được mùa màng nhưng cuối cùng thì cũng đã tiêu diệt được một kẻ thù đáng sợ, mọi người vẫn thầm cảm tạ ân đức của Lưu tướng quân.
So với năm mươi năm trước, trận diệt châu chấu này quy mô và hiện đại hơn nhiều. Chính quyền phái đến đây một đội nghiên cứu viên, lại còn có một đơn vị bộ đội, ngày mai lại có mười chiếc máy bay sẽ bay trên bầu trời để phun thuốc trừ sâu. Miếu Lưu tướng quân lạnh lẽo, bàn thờ đổ nát, tượng thần sứt mẻ. Người chủ trì xây dựng miếu đang siêu trần thoát tục xách chiếc lồng có con cú mèo lang thang ngoài đồng, dập dềnh trên sóng châu chấu như một chiếc thuyền không người lái. Cô nữ chuyên viên này kiến thức uyên bác, lại có những suy nghĩ lạ lùng. Cô ấy nói rằng, việc đấu tranh với châu chấu của làng các anh chính là một cuộc kháng chiến chống Nhật thu nhỏ, đáng thương! Tôi kinh ngạc hỏi: Ai đáng thương? Cô ta trả lời không ăn nhập gì với câu hỏi của tôi: Đáng thương mặt đất ngư tôm tận/ Duy chỉ còn trơ miếu tướng Quân!
Tôi nghi ngờ rằng, cô gái này là một phần tử dị đoan có ý thức phản kháng xã hội, nhưng vì thương xót khuôn ngực cao vổng, đôi bờ vai tròn lẳn cho nên không muốn tố cáo cô ta.
Tôi ngẩng cao đầu rời khỏi miếu. Thôi thì để cô ta ở lại trong miếu kết hôn cùng Lưu tướng quân. Không cưới cho tượng Lưu tướng quân một bà vợ, đó chính là sự sơ sài của ông Cửu.
° ° °
Buổi sáng ngày thứ bốn mốt, cũng đúng vào lúc mặt trời vừa lên, một chiếc máy bay có đôi cánh màu xanh xuất hiện trên bầu trời Đông Bắc Cao Mật của gia tộc ăn cỏ tranh. Đuôi của chiếc máy bay đột nhiên xòe ra như đuôi chim công, khói bụi màu xanh ùn ùn rơi xuống. Mọi người trong thôn đều tề tựu ngoài đầu thôn để xem quang cảnh trông thấy lần đầu tiên trong đời này.
Động cơ máy bay gầm rú. Nó bay qua bay lại rất nhiều vòng, đằng sau lớp kính xuất hiện mấy gương mặt đàn bà. Không có lấy một nét cười trên mặt, họ đang chăm chú vào những thao tác. Gió tây thổi mơn man, bột thuốc bay dập dờn trong không gian. Mùi thuốc nồng nặc cay xè chui vào mũi chúng tôi, trên mặt đất, những đống châu chấu đang ôm nhau lăn lộn. Chúng vừa mới mọc cánh nên không thể bay được. Rõ ràng bọn châu chấu đời sau này đã đánh mất khả năng dự cảm tai họa của tổ tiên chúng. Tổ tiên chúng có thể tránh được nạn mưa đá nhưng chúng thì không trốn được nạn thuốc độc do con người bày ra.
Một cán bộ trong đoàn nghiên cứu khuyên mọi người về nấp trong nhà để đề phòng trúng độc. Mọi người nghe lời, tản mát dần. Tôi vẫn còn lưu luyến lắm với chiếc máy bay với những đường bay mềm mại của nó, cũng như đang chiêm ngưỡng muôn nghìn đóa hoa bột đang nở bung giữa không gian, lại tin tưởng rằng tôi đã sống trong môi trường ô nhiễm của thành thị bao nhiêu năm nay, gan phổi tôi đã miễn dịch với các loài độc tố do vậy mà tôi không theo chân những người trong gia tộc quay về nhà.
Ông Tứ đã đứng lên bên cạnh hàng rào cây khởi hôi và lảo đảo đi về phía đồng cỏ. Tôi đoán là ông muốn ra đồng để đại tiện chăng? Ông không đại tiện. Ông xuyên qua đồng cỏ và đi thẳng về phía ông Cửu đang xách chiếc lồng chim có con cú mèo đang đứng giữa đồng. Tôi trông thấy hai ông già đã chạm mặt nhau bên bờ đầm lầy. Màu đỏ sậm ấm áp của đầm lầy như làm nền cho thân thể cao lớn của họ. Máy bay đang quần đảo trên đầu họ và nhả ra những vòng tròn hoa rất dẹp quấn quít bên nhau. Trong bụi thuốc mù mịt ấy, người bình thường đã cảm thấy tức thở, huống hồ họ đều đã già. Hai người vẫn đứng đó, thẳng đuột chẳng khác nào hai bức tượng được đẽo bằng gỗ. Đột nhiên con cú mèo cất giọng hót, tiếng hót sao mà quái dị, sao mà du dương. Trong tiếng hót của con cú mèo, tôi bỗng nhiên tỉnh ngộ, tôi dự cảm được một điều vô cùng rõ ràng: Thời khắc suy tàn của gia tộc ăn cỏ tranh đã đến!
Tôi mang những lời sám hối nặng nề, bi thương chạy về phía ông Tứ và ông Cửu . . .
Trong khi chạy, tôi bỗng nhiên nhớ đến lời thề vô cùng trang nghiêm của một nữ biên kịch có mái tóc rất đen:
- Rồi sẽ có một ngày tôi sẽ sáng tác một vở kịch. Trong vở kịch này, mộng và thực, khoa học và truyền thuyết, thượng đế và ma quỷ, ái tình và mãi đâm, cao quý và bần tiện, đàn bà và đại tiện, quá khứ và hiện tại, huy chương vàng và bao cao su tránh thai. .. đan lồng trong nhau vô cùng mật thiết, cái nọ gắn liền với cái kia để tạo thành một thế giới loài người hoàn chỉnh.
° ° °
Trong tiệc cười, tôi giơ cao chiếc cốc pha lê ầy rượu đỏ sóng sánh chạm cốc với tất cả những người quen biết, bất kể họ là địch thủ hay bằng hữu của tôi. Rượu sóng sánh đổ ra ngoài, chảy thành dòng trên tay tôi trông chẳng khác chất dịch tiết ra từ mồm châu chấu. Tôi nói: Thưa các anh em bè bạn, thưa quý địch thủ thân mến của tôi! Trong những năm hạn hán, thường thì lúc nào cũng có nạn châu chấu kèm theo. Nạn châu chấu lại kéo theo chiến tranh. Nạn châu chấu và nạn chiến tranh làm con người đói khổ đói khổ se kéo theo bệnh dịch tràn lan. Đói khổ và dịch bệnh sẽ khiến nhân loại trở nên vô tình, người ăn thịt người, người không phải là người, xã hội cũng trở thành xã hội không phải của loài người. Người ăn thịt người, do vậy xã hội sẽ là xã hội ăn thịt người. Nếu mọi người đều tỉnh táo, thứ mà ta đang uống đây chính là bồ đào mỹ tửu; nếu mọi người đang điên, thế thì trong cốc của chúng ta là loại dịch thể gì?
So với năm mươi năm trước, trận diệt châu chấu này quy mô và hiện đại hơn nhiều. Chính quyền phái đến đây một đội nghiên cứu viên, lại còn có một đơn vị bộ đội, ngày mai lại có mười chiếc máy bay sẽ bay trên bầu trời để phun thuốc trừ sâu. Miếu Lưu tướng quân lạnh lẽo, bàn thờ đổ nát, tượng thần sứt mẻ. Người chủ trì xây dựng miếu đang siêu trần thoát tục xách chiếc lồng có con cú mèo lang thang ngoài đồng, dập dềnh trên sóng châu chấu như một chiếc thuyền không người lái. Cô nữ chuyên viên này kiến thức uyên bác, lại có những suy nghĩ lạ lùng. Cô ấy nói rằng, việc đấu tranh với châu chấu của làng các anh chính là một cuộc kháng chiến chống Nhật thu nhỏ, đáng thương! Tôi kinh ngạc hỏi: Ai đáng thương? Cô ta trả lời không ăn nhập gì với câu hỏi của tôi: Đáng thương mặt đất ngư tôm tận/ Duy chỉ còn trơ miếu tướng Quân!
Tôi nghi ngờ rằng, cô gái này là một phần tử dị đoan có ý thức phản kháng xã hội, nhưng vì thương xót khuôn ngực cao vổng, đôi bờ vai tròn lẳn cho nên không muốn tố cáo cô ta.
Tôi ngẩng cao đầu rời khỏi miếu. Thôi thì để cô ta ở lại trong miếu kết hôn cùng Lưu tướng quân. Không cưới cho tượng Lưu tướng quân một bà vợ, đó chính là sự sơ sài của ông Cửu.
° ° °
Buổi sáng ngày thứ bốn mốt, cũng đúng vào lúc mặt trời vừa lên, một chiếc máy bay có đôi cánh màu xanh xuất hiện trên bầu trời Đông Bắc Cao Mật của gia tộc ăn cỏ tranh. Đuôi của chiếc máy bay đột nhiên xòe ra như đuôi chim công, khói bụi màu xanh ùn ùn rơi xuống. Mọi người trong thôn đều tề tựu ngoài đầu thôn để xem quang cảnh trông thấy lần đầu tiên trong đời này.
Động cơ máy bay gầm rú. Nó bay qua bay lại rất nhiều vòng, đằng sau lớp kính xuất hiện mấy gương mặt đàn bà. Không có lấy một nét cười trên mặt, họ đang chăm chú vào những thao tác. Gió tây thổi mơn man, bột thuốc bay dập dờn trong không gian. Mùi thuốc nồng nặc cay xè chui vào mũi chúng tôi, trên mặt đất, những đống châu chấu đang ôm nhau lăn lộn. Chúng vừa mới mọc cánh nên không thể bay được. Rõ ràng bọn châu chấu đời sau này đã đánh mất khả năng dự cảm tai họa của tổ tiên chúng. Tổ tiên chúng có thể tránh được nạn mưa đá nhưng chúng thì không trốn được nạn thuốc độc do con người bày ra.
Một cán bộ trong đoàn nghiên cứu khuyên mọi người về nấp trong nhà để đề phòng trúng độc. Mọi người nghe lời, tản mát dần. Tôi vẫn còn lưu luyến lắm với chiếc máy bay với những đường bay mềm mại của nó, cũng như đang chiêm ngưỡng muôn nghìn đóa hoa bột đang nở bung giữa không gian, lại tin tưởng rằng tôi đã sống trong môi trường ô nhiễm của thành thị bao nhiêu năm nay, gan phổi tôi đã miễn dịch với các loài độc tố do vậy mà tôi không theo chân những người trong gia tộc quay về nhà.
Ông Tứ đã đứng lên bên cạnh hàng rào cây khởi hôi và lảo đảo đi về phía đồng cỏ. Tôi đoán là ông muốn ra đồng để đại tiện chăng? Ông không đại tiện. Ông xuyên qua đồng cỏ và đi thẳng về phía ông Cửu đang xách chiếc lồng chim có con cú mèo đang đứng giữa đồng. Tôi trông thấy hai ông già đã chạm mặt nhau bên bờ đầm lầy. Màu đỏ sậm ấm áp của đầm lầy như làm nền cho thân thể cao lớn của họ. Máy bay đang quần đảo trên đầu họ và nhả ra những vòng tròn hoa rất dẹp quấn quít bên nhau. Trong bụi thuốc mù mịt ấy, người bình thường đã cảm thấy tức thở, huống hồ họ đều đã già. Hai người vẫn đứng đó, thẳng đuột chẳng khác nào hai bức tượng được đẽo bằng gỗ. Đột nhiên con cú mèo cất giọng hót, tiếng hót sao mà quái dị, sao mà du dương. Trong tiếng hót của con cú mèo, tôi bỗng nhiên tỉnh ngộ, tôi dự cảm được một điều vô cùng rõ ràng: Thời khắc suy tàn của gia tộc ăn cỏ tranh đã đến!
Tôi mang những lời sám hối nặng nề, bi thương chạy về phía ông Tứ và ông Cửu . . .
Trong khi chạy, tôi bỗng nhiên nhớ đến lời thề vô cùng trang nghiêm của một nữ biên kịch có mái tóc rất đen:
- Rồi sẽ có một ngày tôi sẽ sáng tác một vở kịch. Trong vở kịch này, mộng và thực, khoa học và truyền thuyết, thượng đế và ma quỷ, ái tình và mãi đâm, cao quý và bần tiện, đàn bà và đại tiện, quá khứ và hiện tại, huy chương vàng và bao cao su tránh thai. .. đan lồng trong nhau vô cùng mật thiết, cái nọ gắn liền với cái kia để tạo thành một thế giới loài người hoàn chỉnh.
° ° °
Trong tiệc cười, tôi giơ cao chiếc cốc pha lê ầy rượu đỏ sóng sánh chạm cốc với tất cả những người quen biết, bất kể họ là địch thủ hay bằng hữu của tôi. Rượu sóng sánh đổ ra ngoài, chảy thành dòng trên tay tôi trông chẳng khác chất dịch tiết ra từ mồm châu chấu. Tôi nói: Thưa các anh em bè bạn, thưa quý địch thủ thân mến của tôi! Trong những năm hạn hán, thường thì lúc nào cũng có nạn châu chấu kèm theo. Nạn châu chấu lại kéo theo chiến tranh. Nạn châu chấu và nạn chiến tranh làm con người đói khổ đói khổ se kéo theo bệnh dịch tràn lan. Đói khổ và dịch bệnh sẽ khiến nhân loại trở nên vô tình, người ăn thịt người, người không phải là người, xã hội cũng trở thành xã hội không phải của loài người. Người ăn thịt người, do vậy xã hội sẽ là xã hội ăn thịt người. Nếu mọi người đều tỉnh táo, thứ mà ta đang uống đây chính là bồ đào mỹ tửu; nếu mọi người đang điên, thế thì trong cốc của chúng ta là loại dịch thể gì?
Danh sách chương