Vùng đất hoang cần khai phát nằm giữa mấy ngọn núi lớn vây quanh, hình dạng gần giống nhất có thể coi nó là hình chữ nhật, diện tích rất lớn, nhìn không thấy điểm cuối, trên mặt đất đại đa số là bụi cỏ, cây cối rất thưa thớt, mặc dù ở giữa có ít ngọn đồi nhỏ nhấp nhô, nhưng chỉnh thể mà nói là một vùng bình nguyên.
Trương Gia thấy Đường Kính Chi dừng lại cũng ghìm cương ngựa, nói:
- Công tử, đi tới phía trước một đoạn nữa đi, tới bên Lạc Hà rồi chúng ta hẵng nghỉ ngơi, thuận tiện xem chỗ mở cửa kênh dẫn nước, vả lại địa thế bên đó cao hơn, có thể nhìn rõ cả vùng đất.
Ngọc Nhi biết hôm qua Đường Kính Chi cưỡi ngựa đi đường kiệt sức, cho nên luốn chú ý nét mặt tướng công thư sinh, thấy y dù có vẻ mệt mỏi, nhưng tinh thần phấn chấn, nên yên tâm.
- Được, vậy chúng ta đi thêm một đoạn nữa.
May mà con ngựa trắng Đường Kính Chi tính không dữ, phi rất vững vàng, bốn vó ổn định, nếu không cưỡi ngựa thêm một canh giờ này y đã chịu không nổi.
Đương nhiên cũng may nhờ Lâm Úc Hương thức đêm xoa bóp cho y, nếu không chỉ e hôm nay rời giường cũng chẳng nổi.
Lạc Hà là một trong số ít những con sông lớn của Lưu Châu, chảy từ phía tây sang, hòa vào Đường Thủy con sông lớn chảy dọc vương triều Minh Hà, sau đó tiếp tục cuồn cuộn đổ ra biển ở phía đông nam, hình dạng uốn lượn, mặt sông chỗ rộng nhất lên tới hơn 200 mét, lưu lượng nước cực lớn.
Đợi tới phía tây Lạc Hà, đám người Đường Kính Chi xuống ngựa, cầm cương chậm rãi bước đi.
Trương Gia cực kỳ thông thộc địa hình nơi này, chỉ nơi cách đó không xa, nói:
- Đường công tử, ta và mấy thuộc hạ đã thăm dò nơi này mấy trăm lần, thấy mở kênh ở đây là tốt nhất.
- Ồ, vì sao? Đường Kính Chi nhìn theo hướng đó, hỏi:
Nơi Đường Kính Chi đang ở cao hơn vùng đất hoang mười mấy mét, nếu như mở cửa kênh ở đây, với độ dốc lớn, nước sông đổ xuống sẽ rất nhanh.
Nói tới địa điểm đào cửa kênh, Trương Gia tỏ ra rất tự tin, trước kia vì tìm kiếm chỗ thích hợp, bọn họ đã hao phi nhiều tâm tư, đi đi về về không tới năm trăm lần thì cũng phải ba trăm lần rồi:
- Đường công tử, sở dĩ Trương mỗ quyết định mở kênh ở đây vì chỗ này bờ sông rộng nhất, công tử xem, từ đây tới bên kia tới hơn 50 mét.
Trương Gia vừa nói vừa chỉ vào nơi giao tiếp giữa bờ sông và vùng đất hoang, Đường Kính Chi đưa mắt nhìn tới, so sánh với những nơi khác, quả đúng như ông ta nói.
- Đường công tử cũng thấy rồi đấy, địa thế hai bên chênh nhau quá lớn, nếu như bờ sông không đủ rộng, như vậy sau này bị nước sông liên tục tác động một thời gian dài, rất có khả năng khiến cho đê sông vỡ, khi ấy toàn bộ nước Lạc Hà đổ xuống, chỗ này sẽ biến thành một đại dương mênh mông.
Đường Kính Chi gật gù, điều này đúng là rất quan trọng.
- Thứ hai, mời Đường công tử nhìn, mặc dù địa thế hai bên chênh nhau mười mấy mét, nhưng độ dốc ở đây tương đối hòa hoãn, có thể giảm bớt tác động của dòng nước.
Đường Kính Chi nhìn quanh, nhưng nơi khác còn có độ dốc ít hơn ở nơi này mà.
Trương Gia nhìn thấy sự nghi hoặc của Đường Kính Chi, tất nhiên hiểu y nghĩ gì:
- Ngoài ra còn có điểu quan trọng nhất là độ cứng của đất ở nơi này lớn hơn ở chỗ khác rất nhiều.
Dẫm mạnh chân xuống đất, Đường Kính Chi nhận thấy đất ở đây đúng là rất cứng, hơn nữa cái bờ sông này kỳ thực còn nối liền với một ngọn núi, vậy khả năng phía dưới là đá, nếu đúng là thế thì quá tốt.
Vị trí mở kênh nếu có đá trừ mới đầu đào bới vất vả hơn một chút thì sau này lợi ích rất nhiều, ví như cửa kênh không lo bị nước sông sói mòn, hơn nữa cho dù mùa hè mưa nhiều cũng không sợ tạo thành lũ lụt.
Trương Gia đứng ở bên cạnh thấy mặt Đường Kính Chi lộ nụ cười hài lòng thì yên tâm hẳn, nói thực ông ta sợ Đường Kính Chi không hiểu cứ vờ hiểu, nói ra ý kiến để thể hiện, mà chuyện này không thể có chút qua loa nào, không phải cứ đọc đống sách thánh hiền là biết hết được mọi điều trên thế gian.
Đường Kính Chi hài lòng là chỉ vì riêng thấy Trương Gia chuyên chú cẩn thận với công việc là đủ rồi, chỉ vào phía đất hoang hỏi ra điều muốn biết nhất trong lòng:
- Trương tiên sinh, mảnh đất hoang này rất lớn, ngài thấy sau khi khai phá xong có thể được bao nhiêu mảnh ruộng tốt?
Lợi ích thu được của Đường gia bằng số ruộng khai phát được, điểm này tất nhiên Trương Gia hiểu:
- Đường công tử, Trương mỗ và mấy thuộc hạ từng đo đạc nhiều lần, nhưng do diện tích quá lớn, chỉ có thể cho công tử con số đại khái thôi. Nếu như khai phát theo bản đồ Trương mỗ vẽ, tới khi đó có chừng 300 khoảnh ruộng tốt, ruộng loại hai chừng 1000 khoảnh, ruộng núi nhiều nhất chừng 2800 khoảnh.
(*) khoảnh: rộng 100 mẫu Trung Quốc, chừng 6,6667 hec-ta.
Nghe Trương Gia nói xong, Đường Kính Chi thầm tính, một khoảnh ruộng tốt giá 15 -20 lượng bạc ròng, như vậy 300 khoảnh đại khái 45 - 90 vạn lượng bạc. Còn ruộng loại hai giá 8 - 12 lượng bạc ròng, sẽ có chừng 80 - 120 vạn lượng. Ruộng núi rẻ nhất cũng chừng bốn năm lượng bạc, như thế quy ra bạc cũng phải 112 - 132 vạn lượng.
Như vậy tính ít nhất cũng được 237 vạn lượng.
Mà Đường gia tiêu tốn 30 vạn lượng mua đất, lương thực hao phí 40 vạn lượng, thêm vào tiền hối lộ quan viên vài lượng, cộng vào mới chỉ hơn 70 vạn lượng, trừ đi vài tri phí nữa thì Đường Gia ít nhất kiếm được 140 vạn lượng.
Đương nhiên Đường gia khai hoang xong chẳng tội gì mà vội bán, nếu như cho điền nông thuê trồng cấy, kiếm lợi lâu dài thì càng thu được nhiều hơn.
Thời đại đó không có cách tính bằng phép cộng trừ nhân chia, muốn tỉnh số phải lấy giấy bút, hoặc cành cây vẽ lên mặt đất tính khá là tốt thời gian, Trương Gia tất nhiên không biết Đường Kính Chi nhíu mày là đang tính nhẩm, nói:
- Đường công tử, con số này Trương mỗ tính mấy chục lần mới ra kết quả, hẳn là không có chênh lệnh quá lớn. Vả lại địa vực khác nhau, thành phần thổ nhưỡng khác nhau, chỗ này trước đây chưa từng trồng cấy lương thực gì cả, diện tích địa chất kém hơn lớn một chút cũng là rất bình thường. Đương nhiên Đường công tử không cần phải vì thế mà quá lo, ruộng loại hai thượng thừa ở nơi này cũng rất nhiều, chỉ cần đào kênh thuận lợi, cho điền nông thuê trồng cấy ba năm năm sẽ biến thành ruộng tốt.
Trương Gia nói xong thấy khát nước, liền tới bên sông ngồi xuống, dùng hai tay vốc nước uống liền mấy ngụm lớn.
Lúc này mặt trời đã lên rất cao, Đường Kính Chi cưỡi ngựa hơn một canh giờ cũng thấy vừa mệt vừa khát, liền đi tới bên bờ sông.
Mặt sông Lạc Hà ở chỗ này phải rộng tới hơn 30 mét, nước chảy siết, sóng cuồn cuộn, tới gần còn thấy cả đáy sông, Đường Kính Chi lau mồ hôi, ngồi xuống cẩn thận lấy nước uống liền mấy ngụm.
Thật là đã! Nước sông mát lạnh, còn ngòn ngọt, yên tâm đó là vị ngọt tự nhiên của nước sạch, tuyệt đối không có cái nhà máy hóa chất nào ở đầu nguồn cả, Đường Kính Chi thấy cổ họng khoan khoái, sức lực tăng thêm không ít.
- Trương tiên sinh nói phải, nếu cho điền nông thuê vài năm, đúng là có lãi hơn. Phải rồi trừ đất đai có thể khai khẩn thì nơi này có mấy ngọn núi?
Lau sạch nước bên mép, Đường Kính Chi lại hỏi:
- Những ngọn đồi núi lớn nhỏ ở nơi này phải tới hơn ba mươi cái, có điều Đường công tử đứng lo, nếu như đào kênh theo bản đồ Trương mỗ vẽ, tối đa chỉ cần xuyên qua năm ngọn đồi không lớn lắm là được, không tốn nhiều công sức thời gian.
Đường Kính Chi khẽ ừm một tiếng, khá là hài lòng, đào núi không phải như san đất, rất là tốn công.
Tiếp đó đoàn người Đường Kính Chi dắt ngựa thong thả xuống vùng đất hoang, vừa đi Trương Gia giảng giải địa hình xung quanh cho Đường Kính Chi nghe.
- Trương tiên sinh, lần trước tại hạ tới nhà ngài được xem một tấm bản đồ, phương hướng kênh đào hình như vòng qua nơi này phải không?
Thời gian trôi nhanh, đã tới buổi chiều, Đường Kính Chi chỉ vào một gò núi khá lớn hỏi:
Trương Gia thấy Đường Kính Chi dừng lại cũng ghìm cương ngựa, nói:
- Công tử, đi tới phía trước một đoạn nữa đi, tới bên Lạc Hà rồi chúng ta hẵng nghỉ ngơi, thuận tiện xem chỗ mở cửa kênh dẫn nước, vả lại địa thế bên đó cao hơn, có thể nhìn rõ cả vùng đất.
Ngọc Nhi biết hôm qua Đường Kính Chi cưỡi ngựa đi đường kiệt sức, cho nên luốn chú ý nét mặt tướng công thư sinh, thấy y dù có vẻ mệt mỏi, nhưng tinh thần phấn chấn, nên yên tâm.
- Được, vậy chúng ta đi thêm một đoạn nữa.
May mà con ngựa trắng Đường Kính Chi tính không dữ, phi rất vững vàng, bốn vó ổn định, nếu không cưỡi ngựa thêm một canh giờ này y đã chịu không nổi.
Đương nhiên cũng may nhờ Lâm Úc Hương thức đêm xoa bóp cho y, nếu không chỉ e hôm nay rời giường cũng chẳng nổi.
Lạc Hà là một trong số ít những con sông lớn của Lưu Châu, chảy từ phía tây sang, hòa vào Đường Thủy con sông lớn chảy dọc vương triều Minh Hà, sau đó tiếp tục cuồn cuộn đổ ra biển ở phía đông nam, hình dạng uốn lượn, mặt sông chỗ rộng nhất lên tới hơn 200 mét, lưu lượng nước cực lớn.
Đợi tới phía tây Lạc Hà, đám người Đường Kính Chi xuống ngựa, cầm cương chậm rãi bước đi.
Trương Gia cực kỳ thông thộc địa hình nơi này, chỉ nơi cách đó không xa, nói:
- Đường công tử, ta và mấy thuộc hạ đã thăm dò nơi này mấy trăm lần, thấy mở kênh ở đây là tốt nhất.
- Ồ, vì sao? Đường Kính Chi nhìn theo hướng đó, hỏi:
Nơi Đường Kính Chi đang ở cao hơn vùng đất hoang mười mấy mét, nếu như mở cửa kênh ở đây, với độ dốc lớn, nước sông đổ xuống sẽ rất nhanh.
Nói tới địa điểm đào cửa kênh, Trương Gia tỏ ra rất tự tin, trước kia vì tìm kiếm chỗ thích hợp, bọn họ đã hao phi nhiều tâm tư, đi đi về về không tới năm trăm lần thì cũng phải ba trăm lần rồi:
- Đường công tử, sở dĩ Trương mỗ quyết định mở kênh ở đây vì chỗ này bờ sông rộng nhất, công tử xem, từ đây tới bên kia tới hơn 50 mét.
Trương Gia vừa nói vừa chỉ vào nơi giao tiếp giữa bờ sông và vùng đất hoang, Đường Kính Chi đưa mắt nhìn tới, so sánh với những nơi khác, quả đúng như ông ta nói.
- Đường công tử cũng thấy rồi đấy, địa thế hai bên chênh nhau quá lớn, nếu như bờ sông không đủ rộng, như vậy sau này bị nước sông liên tục tác động một thời gian dài, rất có khả năng khiến cho đê sông vỡ, khi ấy toàn bộ nước Lạc Hà đổ xuống, chỗ này sẽ biến thành một đại dương mênh mông.
Đường Kính Chi gật gù, điều này đúng là rất quan trọng.
- Thứ hai, mời Đường công tử nhìn, mặc dù địa thế hai bên chênh nhau mười mấy mét, nhưng độ dốc ở đây tương đối hòa hoãn, có thể giảm bớt tác động của dòng nước.
Đường Kính Chi nhìn quanh, nhưng nơi khác còn có độ dốc ít hơn ở nơi này mà.
Trương Gia nhìn thấy sự nghi hoặc của Đường Kính Chi, tất nhiên hiểu y nghĩ gì:
- Ngoài ra còn có điểu quan trọng nhất là độ cứng của đất ở nơi này lớn hơn ở chỗ khác rất nhiều.
Dẫm mạnh chân xuống đất, Đường Kính Chi nhận thấy đất ở đây đúng là rất cứng, hơn nữa cái bờ sông này kỳ thực còn nối liền với một ngọn núi, vậy khả năng phía dưới là đá, nếu đúng là thế thì quá tốt.
Vị trí mở kênh nếu có đá trừ mới đầu đào bới vất vả hơn một chút thì sau này lợi ích rất nhiều, ví như cửa kênh không lo bị nước sông sói mòn, hơn nữa cho dù mùa hè mưa nhiều cũng không sợ tạo thành lũ lụt.
Trương Gia đứng ở bên cạnh thấy mặt Đường Kính Chi lộ nụ cười hài lòng thì yên tâm hẳn, nói thực ông ta sợ Đường Kính Chi không hiểu cứ vờ hiểu, nói ra ý kiến để thể hiện, mà chuyện này không thể có chút qua loa nào, không phải cứ đọc đống sách thánh hiền là biết hết được mọi điều trên thế gian.
Đường Kính Chi hài lòng là chỉ vì riêng thấy Trương Gia chuyên chú cẩn thận với công việc là đủ rồi, chỉ vào phía đất hoang hỏi ra điều muốn biết nhất trong lòng:
- Trương tiên sinh, mảnh đất hoang này rất lớn, ngài thấy sau khi khai phá xong có thể được bao nhiêu mảnh ruộng tốt?
Lợi ích thu được của Đường gia bằng số ruộng khai phát được, điểm này tất nhiên Trương Gia hiểu:
- Đường công tử, Trương mỗ và mấy thuộc hạ từng đo đạc nhiều lần, nhưng do diện tích quá lớn, chỉ có thể cho công tử con số đại khái thôi. Nếu như khai phát theo bản đồ Trương mỗ vẽ, tới khi đó có chừng 300 khoảnh ruộng tốt, ruộng loại hai chừng 1000 khoảnh, ruộng núi nhiều nhất chừng 2800 khoảnh.
(*) khoảnh: rộng 100 mẫu Trung Quốc, chừng 6,6667 hec-ta.
Nghe Trương Gia nói xong, Đường Kính Chi thầm tính, một khoảnh ruộng tốt giá 15 -20 lượng bạc ròng, như vậy 300 khoảnh đại khái 45 - 90 vạn lượng bạc. Còn ruộng loại hai giá 8 - 12 lượng bạc ròng, sẽ có chừng 80 - 120 vạn lượng. Ruộng núi rẻ nhất cũng chừng bốn năm lượng bạc, như thế quy ra bạc cũng phải 112 - 132 vạn lượng.
Như vậy tính ít nhất cũng được 237 vạn lượng.
Mà Đường gia tiêu tốn 30 vạn lượng mua đất, lương thực hao phí 40 vạn lượng, thêm vào tiền hối lộ quan viên vài lượng, cộng vào mới chỉ hơn 70 vạn lượng, trừ đi vài tri phí nữa thì Đường Gia ít nhất kiếm được 140 vạn lượng.
Đương nhiên Đường gia khai hoang xong chẳng tội gì mà vội bán, nếu như cho điền nông thuê trồng cấy, kiếm lợi lâu dài thì càng thu được nhiều hơn.
Thời đại đó không có cách tính bằng phép cộng trừ nhân chia, muốn tỉnh số phải lấy giấy bút, hoặc cành cây vẽ lên mặt đất tính khá là tốt thời gian, Trương Gia tất nhiên không biết Đường Kính Chi nhíu mày là đang tính nhẩm, nói:
- Đường công tử, con số này Trương mỗ tính mấy chục lần mới ra kết quả, hẳn là không có chênh lệnh quá lớn. Vả lại địa vực khác nhau, thành phần thổ nhưỡng khác nhau, chỗ này trước đây chưa từng trồng cấy lương thực gì cả, diện tích địa chất kém hơn lớn một chút cũng là rất bình thường. Đương nhiên Đường công tử không cần phải vì thế mà quá lo, ruộng loại hai thượng thừa ở nơi này cũng rất nhiều, chỉ cần đào kênh thuận lợi, cho điền nông thuê trồng cấy ba năm năm sẽ biến thành ruộng tốt.
Trương Gia nói xong thấy khát nước, liền tới bên sông ngồi xuống, dùng hai tay vốc nước uống liền mấy ngụm lớn.
Lúc này mặt trời đã lên rất cao, Đường Kính Chi cưỡi ngựa hơn một canh giờ cũng thấy vừa mệt vừa khát, liền đi tới bên bờ sông.
Mặt sông Lạc Hà ở chỗ này phải rộng tới hơn 30 mét, nước chảy siết, sóng cuồn cuộn, tới gần còn thấy cả đáy sông, Đường Kính Chi lau mồ hôi, ngồi xuống cẩn thận lấy nước uống liền mấy ngụm.
Thật là đã! Nước sông mát lạnh, còn ngòn ngọt, yên tâm đó là vị ngọt tự nhiên của nước sạch, tuyệt đối không có cái nhà máy hóa chất nào ở đầu nguồn cả, Đường Kính Chi thấy cổ họng khoan khoái, sức lực tăng thêm không ít.
- Trương tiên sinh nói phải, nếu cho điền nông thuê vài năm, đúng là có lãi hơn. Phải rồi trừ đất đai có thể khai khẩn thì nơi này có mấy ngọn núi?
Lau sạch nước bên mép, Đường Kính Chi lại hỏi:
- Những ngọn đồi núi lớn nhỏ ở nơi này phải tới hơn ba mươi cái, có điều Đường công tử đứng lo, nếu như đào kênh theo bản đồ Trương mỗ vẽ, tối đa chỉ cần xuyên qua năm ngọn đồi không lớn lắm là được, không tốn nhiều công sức thời gian.
Đường Kính Chi khẽ ừm một tiếng, khá là hài lòng, đào núi không phải như san đất, rất là tốn công.
Tiếp đó đoàn người Đường Kính Chi dắt ngựa thong thả xuống vùng đất hoang, vừa đi Trương Gia giảng giải địa hình xung quanh cho Đường Kính Chi nghe.
- Trương tiên sinh, lần trước tại hạ tới nhà ngài được xem một tấm bản đồ, phương hướng kênh đào hình như vòng qua nơi này phải không?
Thời gian trôi nhanh, đã tới buổi chiều, Đường Kính Chi chỉ vào một gò núi khá lớn hỏi:
Danh sách chương