Khoảng Trống (The Casual Vacancy)

Căn phòng dành làm phòng tư vấn của trường Winterdown Comprehensive tách biệt hẳn với thư viện trường. Phòng không có cửa sổ, chỉ được chiếu sáng bởi bóng đèn neon độc nhất.

Tessa Wall, là trưởng phòng tư vấn và là vợ của thầy hiệu phó, bước vào phòng lúc mười giờ rưỡi, người đờ ra vì mệt, tay cầm cốc café hòa tan pha đặc lấy từ phòng giáo viên. Cô có dáng người thấp mà thô, mặt bè bè, mái tóc tự cắt bắt đầu ngả xám, mái trước lam nham không đều, trang phục quê mùa, mê các loại đồ thủ công, kiểu như trang sức bằng gỗ và hột. Cái váy dài cô mặc hôm nay tựa như làm bằng vải bao bố, lại thêm cái áo khoác dày cộp cục mịch màu xanh lá. Tessa hầu như không bao giờ soi gương lớn và cô cũng cạch mặt cửa hàng nào gắn gương loại ấy.

Để phòng tư vấn đỡ giống xà lim, cô treo một tấm thảm Nepal có được từ hồi sinh viên: Tấm thảm sặc sỡ in hình mặt trời và mặt trăng vàng rực tỏa ra những đường gợn sóng tượng trưng cho tia sáng. Bề mặt tường trơ trụi còn lại đính đầy áp phích chứa những lời khuyên hữu ích để tự xốc dậy tinh thần, kèm số điện thoại để liên lạc khi cần tư vấn ẩn danh về sức khỏe và tâm lý. Trong lần ghé thăm phòng tư vấn vừa rồi, cô hiệu trưởng đã nhận xét với vẻ hơi châm biếm: “Nếu có gì trục trặc thì cứ gọi Đường Dây cho Trẻ em, tôi hiểu rồi.” Cô vừa nói vừa chỉ vào tấm áp phích nổi bật nhất.

Tessa buông mình xuống ghế, rên lên một tiếng, lần tháo cái đồng hồ siết chặt lấy cổ tay rồi quẳng nó lên bàn giữa đống giấy tờ ghi chép đủ loại. Cô chẳng rõ hôm nay mình có đủ sức tư vấn cho học sinh không, cũng chẳng biết liệu Krystal Weedon có đến không. Thường cứ mỗi lần buồn bực hay chán nản là con bé lại bỏ ra ngoài. Có khi chưa ra đến cổng nó đã bị thộp cổ dẫn vào, vừa đi vừa la hét chửi rủa ầm ĩ; cũng thi thoảng con bé lẻn ra được rồi cúp học luôn một hơi nhiều ngày. Đã mười giờ bốn mươi, tiếng chuông vang lên, Tessa bắt đầu đợi.

Krystal chạy xộc vào lúc mười giờ năm mươi phút, sập cửa đánh sầm. Con bé ngồi phịch xuống trước mặt Tessa, tay khoanh lại trước vòng một nảy nở, đôi bông rẻ tiền đong đưa trên tai.

- Cô đi mà nói với ồng cô rằng - giọng nó run run vì kích động - tui không cười cái quái gì hết, rõ chưa? - Đừng có chửi thề trước mặt cô thế, Krystal - Tessa bình tình đáp.

- Tui không có cười - được chưa? - Krystal gào lên

Một đám học sinh cuối cấp ôm bìa hồ sơ đến thư viện. Chúng nhìn qua ô kính trên cửa, một đứa cười nhăn nhở khi nhận ra Krystal trong đó. Cô Tessa đứng dậy buông rèm che kín cửa sổ, rồi quay về chỗ ngồi trước tấm thảm có hình mặt trăng và mặt trời.

- Được rồi, Krystal. Em kể cô nghe chuyện vừa rồi đi.

- Ông chồng cô kể cái gì đó về ông Fairbrother, đấy, tôi có nghe ông ấy nói cái quái gì đâu, thế rồi con Nikki nó dụ tôi, rồi tôi không nhịn được cái mẹ nó...

- Krystal!

- ... Thì tui giật mình, thế, tui hét lên chứ có cười gì đâu! Tui không hề, mẹ nó...

- Krystal!

- Tôi không có cười, được chưa? - Krystal lại hét lên, hai tay khoanh chặt, chân bắt chéo.

- Cô nghe rồi, Krystal.

Làm việc trong phòng này, Tessa đã quen thấy bọn trẻ nổi nóng. Nhiều đứa thiếu cả những lễ phép tối thiểu: nói dối, quậy phá, bịp bợm thường xuyên, nhưng hễ bị buộc tội oan là chúng thực sự nổi khùng. Tessa thấy cái hằn học đó lại đáng tin cậy hơn vẻ giả tạo mà Krystal rất giỏi nặn ra khi vờ vĩnh. Thật ra âm thanh Tessa nghe trong buổi sinh hoạt toàn trường nghe có vẻ sốc và hốt hoảng chứ không có vẻ thích thú; cô đờ cả người khi Colin gọi đó là tiếng cười trước mặt cả trường.

- Tui thấy ông thầy Tủ...

- Krystal!

- Tui đã bảo ông chồng chết tiệt của cô...

- Krystal, cô nói lần cuối cùng đấy nhé, đừng có văng tục trước mặt cô

- Tui đã nói là tôi không có cười, tui có nói mà! Thế mà ổng vẫn phạt tui cấm túc, bà nó!

Con bé tức phát khóc, cặp mắt tô chì đậm đen nhòe nước. Máu dồn hết lên mặt nó đỏ bừng, nó trừng trừng nhìn Tessa, sẵn sàng chạy đi, chửi thề, chĩa ngón tay thối vào cô như đã làm sáng nay. Sợi dây tin cậy mong manh hai bên vất vả lắm mới xây dựng được suốt hai năm qua căng lên như sắp đứt phựt.

- Cô tin em, Krystal. Cô tin em không cười. Nhưng em ráng đừng có văng tục với cô chứ.

Con bé đột nhiên giơ mấy ngón tay mũm mĩm lên dụi cặp mắt lem luốc. Tessa rút ra nắm khăn giấy trong hộc bàn đưa cho Krystal, nó cầm lấy, không buồn cảm ơn, ấn lên mắt rồi xì mũi. Bàn tay của Krystal là phần đáng yêu nhất trên người nó, móng tay vừa ngắn vừa rộng, sơn màu lem nhem, và cách con bé cử động có gì đó trông thơ ngây như đứa bé.

Tessa chờ cho Krystal nguôi bớt rồi bảo: “Hẳn là em cũng rất buồn vì ông Fairbrother đã qua đời...”

- Vâng, đúng. - Tessa sốt ruột ngắt ngang - thế thì sao?

Tự nhiên Tessa hình dung Barry đang lắng nghe cuộc trò chuyện này. Cô nhìn thấy ông cười buồn bã, nghe ông nói rõ ràng “cầu chúa phù hộ cho trái tim con bé”. Tessa nhắm đôi mắt nhức nhối, không nói nổi nên lời. Cô nghe tiếng Krystal sốt ruột cọ quậy, nhẩm đếm chậm từ một tới mười rồi mở mắt. Krystal vẫn ngồi khoanh tay nhìn cô đầy vẻ thách thức.

- Cô cũng rất buồn vì ông Fairbrother đã ra đi - Tessa nói - Ông thật sự là người bạn lâu năm của mọi người ở đây. Chính vì vậy mà thầy Wall hơi...

- Tui đã bảo ổng là tui không...

- Krystal, để cô nói hết đã. Hôm nay thầy Wall cực kỳ đau buồn, có lẽ vì vậy mà thầy ấy... thầy ấy hiểu nhầm hành động của em. Cô sẽ nói chuyện với thầy.

- Ổng sẽ không đổi cái lệnh phạt chết tiệt...

- Krystal!

- Thì thôi, nhưng ổng không đổi ý đâu.

Krystal tức tối rung chân lia lịa, thúc cả vào chân bàn Tessa đang ngồi. Cô rút tay không tỳ vào bàn nữa để tránh bị rung theo rồi lặp lại: “Cô sẽ nói chuyện với thầy Wall.”

Cô cố giữ vẻ trung lập, kiên nhẫn đợi Krystal chịu nghe lời trở lại. Con bé hậm hực ngồi im, đá chân bàn, nuốt khan liên tục.

- Thế ông Fairbrother bị sao vậy? - Cuối cùng nó hỏi.

- Bác sĩ nói động mạch não bị vỡ - Tessa đáp.

- Sao lại thế?

- Vì ông ấy có dị tật bẩm sinh mà không biết.

Tessa hiểu Krystal quen đối mặt với những cái chết bất ngờ hơn cô nhiều. Những người qua lại với mẹ Krystal đột tử liên tục tới nỗi ngỡ như họ tham gia vào trận chiến bí mật nào đó mà chẳng ai hay biết. Năm Krystal sáu tuổi, con bé từng kể nhìn thấy trong nhà tắm của mẹ có xác một thanh niên. Đó là một trong nhiều lý do khiến con bé dọn sang ở hẳn với bà cố nội Nana Cath. Bà có mặt trong phần lớn những chuyện Krystal kể thời nhỏ, với nó, bà khắc nghiệt nhưng lại là vị cứu tinh duy nhất.

- Giờ cả đội coi như chìm mẹ nó rồi - Krystal lên tiếng.

- Không đâu - Tessa đáp. - Với lại, đừng có văng tục chứ, Krystal.

- Nó chìm chắc rồi - Krystal đáp.

Tessa muốn phản đối nhưng cô kiệt sức không cất lời nổi. Krystal nói đúng, một phần lý trí trong Tessa thầm công nhận như vậy. Đội đua thuyền tám tay chèo sẽ tan rã. Chẳng ai ngoài Barry đưa được Krystal Weedon vào một nhóm và giữ chân nó trong đó. Con bé sẽ bỏ đội, Tessa biết, mà có lẽ tự Krystal cũng rõ. Họ cùng ngồi yên lặng một lúc, Tessa quá mệt, không nghĩ ra được lời nào để thay đổi không khí. Cô thấy run rẩy, yếu đuối, đau nhức tới tận xương tủy vì thức suốt hai mươi tư giờ qua.

(Samantha Mollison gọi điện từ bệnh viện lúc 10g, ngay lúc Tessa vừa ra khỏi bồn tắm để xem tin tức trên kênh BBC. Cô mặc vội quần áo trong khi Colin lẩm bẩm gì đó không rõ, vấp vào hết thứ này đến thứ khác. Hai vợ chồng gọi với lên lầu cho con trai, báo ra ngoài, rồi hấp tấp chạy ra xe. Colin phóng xe điên cuồng tới Yarvil, như muốn vượt qua mặt thực tại để lừa nó thay đổi.)

- Nếu cô không nói gì nữa thì tui đi đây - Krystal nói.

- Đừng có bất lịch sự thế Krystal - Tessa bảo - Sáng nay cô mệt rã rời. Thầy Wall với cô đã ở trong bệnh viện suốt tối qua với vợ ông FairBrother. Hai vợ chồng họ đều thân với nhà cô.

(Khi Tessa tới, Mary đã hoàn toàn suy sụp, chị ta ôm chặt lấy cô, vùi mặt vào cổ cô mà thất thần nức nở. Cả trong lúc nước mắt cô rơi xuống tấm lưng mảnh dẻ của Mary, cô vẫn nghe rõ tiếng gào khóc của bạn. Thân hình mảnh mai hấp dẫn mà Tessa thường ghen tị giờ run rẩy trong tay cô, không chịu nổi gánh thương đau ập xuống.

Tessa không nhớ vợ chồng Miles và Samantha ra về lúc nào. Cô chẳng thân với nhà đó, và nghĩ rằng họ cũng khá mừng khi được rời đi.)

- Em gặp vợ ông ấy rồi - Krystal nói - Tóc vàng. Bà ấy tới xem tụi em đua.

- Ừ - Tessa đáp.

Krystal gặm gặm đầu ngón tay.

- Ông ấy định cho em phỏng vấn với báo chí - Đột nhiên con bé nói.

- Chuyện gì kia? - Tessa không hiểu.

- Ông Fairbrother. Định mời người phỏng vấn em. Mình em thôi.

Khi trước tờ báo địa phương từng có bài về đội đua thuyền trường Winterdown đoạt giải nhất cấp vùng. Krystal khi ấy vốn đọc kém nên mang bản sao bài báo đến nhờ Tessa, cô đã đọc to bài ấy lên, tự thêm vào nhiều lời khen ngợi động viên. Đó là buổi tư vấn vui vẻ nhất của cô.

- Báo phỏng vấn em về vụ đua thuyền à? - Tessa hỏi - phỏng vấn cả đội à?

- Không - Krystal đáp - Chuyện khác kia. Thế đám tang là khi nào? - Con bé hỏi thêm

- Còn chưa biết được. - Tessa đáp.

Krystal lại gặm móng tay, Tessa quá mệt để có thể làm gì đó phá vỡ bầu không khí im lặng này.