Người Đọc

Ngôi nhà ở phố Ga bây giờ không còn nữa. Tôi không nhớ nó bị phá đi bao giờ và tại sao. Đã nhiều năm tôi không về thành phố quên hương. Ngôi nhà hiện tại được xây hồi thập kỷ 1970 hay 89, có năm tầng và tầng mái hoàn thiện, không có cửa sổ nhô ra hoặc bao lơn, tường trơn nhẵn và sáng màu. Nhiều nút chuông cửa của các căn hộ nhỏ, những căn hộ mà người ta đến rồi đi, tựa như thuê xe hơi để đi rồi trả tiền. Hiện nay ở tầng trệt có một cửa hàng máy tính, ngày trước là một hiệu thuốc, một nhà bán thực phẩm và hiệu cho thuê băng video.

Ngôi nhà ngày xưa cũng cao như thế nhưng có bốn tầng, tầng trệt là các khối sa thạch mài góc, ba tầng trên xây gạch với các cửa sổ nhô ra, bao lơn và khung viền cửa sổ bằng sa thạch. Bậc tam cấp dẫn lên tầng trệt và cầu thang ở dưới rộng, trên hẹp dần, hai bên xây bệ chắn làm nên cho tay vịn bằng sắt rèn và đoạn kết xoắn trôn ốc. Hai bên cửa là đôi cột, mỗi góc kèo có một chiếc đầu sư tử, một con nhìn ngược lên phố Ga, con kia nhìn xuôi xuống. Lối đi vào nhà mà người phụ nữ dẫn tối đến vòi nước trong sân là lối cửa bên.

Từ bé tôi đã để ý đến ngôi nhà này. Nó chế ngự cả dãy phố. Dường như nếu nó nặng hớn và rộng hơn chút nữa thì mấy nhà xung quanh phải né ra nhường chỗ cho nó. Tôi tưởng tượng ra trong đó là khoang cầu thang với đường diềm đắp nổi, lắp gương và trải thảm có họa tiết Đông phương được đè căng bởi các thanh đồng bóng loáng. Tôi cho rằng trong một căn nhà quý phái thì phải có những người quý phái ở. Nhưng vì ngôi nhà đã ngả màu sẫm bởi năm tháng và khói tàu hỏa nên tôi hình dung ra những cư dân quý phái ấy cũng u ám, kỳ quặc, có khi điếc hay câm, biết đây lại gù lưng hoặc thọt chân cũng nên.

Những năm về sau tôi luôn nằm mơ về ngôi nhà ấy. Những giấc mơ từa tựa nhau, là những biến thái của một giấc mơ hay một chủ đề. Tôi đi qua một thành phố lạ và nhìn thấy ngôi nhà. Trong một khu phố mà tôi không quen, tôi thấy nó đứng trong một dãy phố. Tôi đi tiếp, đầu óc rối bời vì tuy biết ngôi nhà nhưng lại không quen khu phố đó. Rồi tôi sực nhớ ra là mình đã thấy nó rồi. Nhưng tôi lại không nghĩ đến phố Ga ở thành phố quê hương mà nghĩ đến một thành phố khác, một nước khác. Ví dụ tôi mơ đến thành Rome, nhìn thấy ngôi nhà và nhớ là đã từng thấy nó ở Bern. Với hồi ức trong mơ ấy, tôi cảm thấy yên tâm; nhìn thấy ngôi nhà trong một khung cảnh lạ lẫm tôi cảm thấy không có gì đặc biệt hơn là tình cờ gặp mặt một người bạn cũ ở chốn xa lạ. tôi quay lại ngôi nhà ấy, đi lên bậc tam cấp. Tôi muốn vào nhà. Tôi ấn nắm đấm cửa.

Nếu tôi mơ thấy ngôi nhà ở nông thôn thì giấc mơ dài hơn, hoặc sau đó tôi hồi tưởng rõ hơn về các chi tiết. Tôi đi ô tô, tôi thấy ngôi nhà phía tay phải và đi tiếp, thoạt tiên chỉ thấy bối rối vì một ngôi nhà rõ ràng ở trên phố mà nay lại đứng giữ cánh đồng. Sau đó sực nhớ là tôi đã thấy nó ở đâu rồi, và lại càng bối rối gấp bội. Nếu tôi nhớ lại đã thấy nó ở đâu thì tôi quay xe trở lại. Đường sá trong mơ lúc nào cũng vắng bóng người, tôi quay đầu xe trong tiếng bánh xe rít ken két và phóng như bay. Tôi sợ đến quá chậm và phóng nhanh hơn. Rồi tôi thấy nó. Ngôi nhà đứng giữa những cánh đồng bao quanh, cải dầu, lúa mạch hoặc nho ở vùng Pfalz, oải hương miền Đông Nam Pháp. Đồng rất bằng phẳng, đâu đó gợn đồi nhấp nhô. Không có cây cối. Trời rất sáng, nắng chói, không khí lung linh, và mặt đường loáng thoáng vì nóng. Những bức tường chắn chịu lửa làm cho ngôi nhà mang vẻ dị biệt và hụt hẫng. Như những bức tường chắn chịu lửa của bất kỳ nhà nào. Trông nó không u ám hơn ngôi nhà ở phố Ga, nhưng cửa sổ đầy bụi bặm và cản không cho thấy trong các phòng có gì, kể cả rèm cửa. Ngôi nhà mù.

Tôi dừng xe cạnh đường và đi ngang qua đường tới cạnh nhà. Không có ai cả, chẳng nghe thấy gì, kể cả tiếng động cơ xa xa hay tiếng gió, tiếng chim. Một thế giới chết. Tôi đi lên bậc tam cấp và ấn nắm đấm cửa.

Nhưng tôi không mở cửa. Tôi thức dậy và chỉ biết đã đặt tay lên và ấn nắm đấm cửa xuống. Thế rồi tôi nhớ lại toàn bộ giấc mơ, và nhớ cả cả là mình đã nằm mơ.