Quan Cư Nhất Phẩm

Thẩm Mặc từ lâu đã biết là phủ nha Thiệu Hưng nằm ở giữa hai huyện Sơn Âm và Hội Kê, cách nhau không tới trăm trượng.

Đợi Diêu đại thúc đưa y tới trước phủ nha, mặt trời cũng đã gần xuống núi, dưới ánh sáng vàng rực rỡ của trời chiều, nha môn tri phủ có vẻ đặc biệt đồ sộ. Nếu nói từ trên quy chế, nha môn một phủ khẳng định phải cao hơn một huyện hai cấp bấc, thể hiện ở trên kiến trúc, và hơn nữa là xa hoa và lãng phí...

Chỉ thấy bức tường trên sân rộng trước phủ dài hơn hai trượng so với huyện nha Hội Kê, dài chừng năm trượng. Mỗi bức tường đông tây đều có một cánh cổng chào bốn cột trụ hoành tráng, đường kính tới sáu xích, do cẩm thạch chế thành, rất cao quý; cột trụ cao hơn hai trượng, do gỗ lim tơ vàng chế thành, uy nghiêm đứng sừng sững.

Đương nhiên cũng không thể thiếu Tinh Thiện đình, Thân Minh đình các loại, nhưng thời gian eo hẹp không cho nhìn kỹ, Thẩm Mặc liếc mắt vài cái liền vội vã đi về hướng cửa chính phủ nha, sau khi đưa thiệp mời, trông cửa liền dẫn y đi vào, đến cửa hậu nha thì phân ba đường, chính giữa là nha môn tri phủ, bên trái là Đồng tri phủ, phải là Thông phán phủ.

*Đồng tri là quan hàm thời Minh Thanh, là phó chức tri phủ, chính ngũ phẩm. Đồng tri phụ trách các sự vụ địa phương như phân phối nắm giữ muối, lương, bắt trộm, đê sông, vùng biển, công trình trị thuỷ, cùng với thanh lý quân tịch.
+ Thông phán: Chức quan tại tri phủ chưởng quản các hạng mục công việc như lương vận, ruộng đất, thuỷ lợi và tố tụng.

Thẩm Mặc theo trông cửa đi từ chính lộ thẳng vào cổng trong, đi vào đại viện trước phủ, bên trong vẫn tương ứng với lục bộ, tương tự với cơ cấu làm việc của lục phòng, đi qua mới đến Nghi môn giống y chang như là cửa chính.

Vào trong Nghi môn là đại đường, qua đại đường là nhị đường, tri phủ đại nhân thiết yến tại nhị đường.

~~

Khi Thẩm Mặc đi vào, phát hiện bốn vị đồng niên khác đã đến rồi, đang câu nệ ngồi ở đại sảnh, chờ tri phủ đại nhân đến. Ngoại trừ Đào đồng học, còn có hai người rất giống nhau, một người thì khá là lùn.

Vừa thấy y đến, Đào Ngu Thần liền đứng dậy cười nói:
- Ba vị đồng niên, truyền kỳ sư huynh của ta tới rồi.

Ba người đứng dậy, song phương khách khí xếp thứ tự, lại tự giới thiệu một phen, thì ra hai người có dáng dấp khá giống nhau chính là đôi huynh đệ của huyện Dư Diêu, lớn 27 tuổi, gọi Tôn Lung, tự Văn Trung, người nhỏ hơn hắn ba tuổi là Tôn Đĩnh tự Văn Hòa. Một người khác vóc dáng thấp chính là người huyện Tiêu Sơn, tên gọi Trần Thọ Niên, tự Tùng Linh, nhưng hắn là người lớn nhất trong mấy người ở đây, đã ngoài 30 tuổi.

Lại chào hỏi một phen, song phương liền dựa theo thành tích thi huyện và tuổi tác mà ngồi, Tôn Lung là án thủ Dư Diêu có tuổi tác lớn nhất, ngồi thượng vị; Mặc cũng là án thủ, nhưng tuổi còn nhỏ, chỉ có thể ngồi thứ tịch; Tôn Đĩnh và Đào Ngu Thần đều là nhị khôi, án theo trường ấu ngồi tam tứ vị, Trần Thọ Niên lớn tuổi nhất bởi vì là tứ khôi Tiêu Sơn, cũng chỉ có thể ngồi mạt tọa.

*mạt tọa: vị trí thấp nhất.

Mặc dù hồi nữa sẽ phải sắp lại thứ tự, nhưng bây giờ cũng không thể qua loa.

~~

Sau khi năm người ngồi xuống, Thẩm Mặc cười nói với Đào Ngu Thần:
- Mới vừa nghe ngươi nói, ta là truyền kỳ sư huynh gì của ngươi vậy? Đào Ngu Thần vừa muốn nói, Tôn Đĩnh đã tranh trước:
- Là tại hạ đã sớm nghe nói qua giai thoại của Chuyết Ngôn huynh, vẫn luôn ngưỡng mộ, bấy giờ mới hỏi Ngu Thần huynh, vẫn mong Chuyết Ngôn huynh thứ tội.

Cử chỉ của hắn ung dung tao nhã, cho dù xin lỗi cũng như trăng thanh gió mát vậy. . . Không phải là tận lực giả vờ, mà tựa như trời sinh, nếu như không như vậy mới khiến người khó hiểu.

"Có câu là ba đời mới xuất hiện một quý tộc, không biết Tôn gia này có quang cảnh thế nào", Thẩm Mặc thầm nghĩ trong lòng, nét mặt tươi cười ôn hoà nói:
- Văn Hòa huynh đâu thể nói vậy, tiểu đệ còn mừng không kịp đấy chứ.
Nói rồi xấu hổ cười:
- Chỉ là tiểu đệ tầm thường, ngoại trừ vài lần hồ đồ khi còn bé, cũng không có gì đáng để nhắc tới.

Trần Thọ Niên cười nói xen vào:
- Chuyết Ngôn huynh quá khiêm tốn rồi, nơi khác ta không biết, chỉ huyện Tiêu Sơn chúng tôi, chuyện cũ của huynh 'mạ vàng trong bình, 'chặt cây giữa sông', còn có 'cách bình chặt dây', phụ nữ và trẻ em cũng biết, đã xem huynh như những thần đồng Tào Xung, Văn Ngạn Bác rồi.

Giữa sĩ tử trước tiên nhìn thành tích mới xếp thứ tự, cho nên Trần đồng học phải gọi mỗi người là ca.

Thẩm Mặc cười khiêm tốn:
- Cũng may không coi ta thành Trọng Vĩnh, Khổng Dung.

*Thương Trọng Vĩnh là nhân vật trong tác phẩm của nhà văn Vương An Thạch, thủa nhỏ đã là thần đồng, sau vì không được giáo dục nên trở thành một người bình thường.
+ Khổng Dung cũng là một thần đồng, nhưng hay châm chọc Tào Tháo, nên bị Tào Tháo vừa ghét vừa ghen tài nên tìm cách giết ông chết.

Thái độ khiêm tốn của y khiến mọi người sinh ra hảo cảm, bầu không khí cũng từ từ trở nên thân thiện. Thẩm Mặc thầm quan sát ba người họ, phát hiện hai huynh đệ kia mặc dù giống nhau, nhưng tính cách tuyệt nhiên bất đồng. Tôn Đĩnh thể hiện ra điệu bộ một trọc thế giai công tử, khi nói khiến người như tắm gió xuân; Tôn Lung thì sắc mặt nghiêm túc, trầm mặc ít lời, chỉ khi nào không nói không được thì mới có thể bắn ra vài chữ, nhưng trong mỗi câu đều khiến người bội phục.

Về phần Trần Thọ Niên, có thể là vì tuổi tác lớn, lại từng trải, biết ăn nói, khéo đưa đẩy tự nhiên, ngược lại khiến Thẩm Mặc có phần không thích, chỉ là hắn còn bàn thầm trong bụng, căn bản nhìn không ra yêu ghét trên nét mặt.

Đang nói chuyện sôi nổi, lại nghe được có tôi tớ cao giọng nói:
- Tri phủ đại nhân đến.

Năm người vội vàng đứng dậy đón chào, Đường tri phủ bận bộ thường phục, đi cùng hai quan viên cũng bận thường phục đã đi đến trước phòng.

Sau màn chào hỏi, năm người mới biết, hai người kia thì ra là đồng tri và giáo quan của phủ này.

~~

Nếu phủ tôn đại nhân đến rồi, liền có tôi tớ nhẹ giọng hỏi:
- Đại nhân, có thể khai tiệc chưa?

Đường tri phủ gật đầu cười nói:
- Có thể.
Rồi dẫn mọi người tới đến đại sảnh.

Trong đại sảnh đã dọn xong bàn tiệc, trên bàn đều là một vài món ăn tầm thường, số lượng cũng không nhiều, dụng cụ ăn cũng là chế ra từ gốm sứ bình thường, vô cùng mộc mạc.

Thấy vẻ giật mình trong mắt chúng sinh, đồng tri đại nhân vẻ mặt cảm khái cười nói:
- Phủ tôn đại nhân của chúng ta không thích phô trương lãng phí, quả thật là tấm gương cho chúng ta.
Hiển nhiên trình vỗ mông ngựa đã đến mức không cần nghĩ ngợi, cự ly trở thành 'chung cực thí tinh' chỉ còn kém một bước xa.

*thí tinh: vỗ mông ngựa thành tinh.

Đường Thuận Chi thản nhiên cười nói:
- Hoa phục mỹ thực ai mà không thích, chỉ là sẽ làm hao mòn ý chí.
Một mặt bắt chuyện năm khảo sinh ngồi xuống, một mặt mỉm cười nói:
- Nếu các ngươi ăn không quen, có thể gọi phòng bếp làm thêm món.

Thẩm Mặc đã nhìn thấu, người này luôn ra vẻ đạo mạo, trên thực tế trong nội tâm đã xấu không thể xí hơn.

Mấy người hiển nhiên cuống quít lắc đầu, Trần Thọ Niên còn khiêm tốn nói:
- Đại nhân chỉ bảo như đề hồ quán đỉnh*, học sinh sau khi trở về nhất định nằm gai nếm mật, để tôi luyện ý chí của mình.

*Đề hồ là chỉ phật pháp tối cao, quán đỉnh là nghi thức rưới nước xuống đầu trong Phật giáo. Câu này là để chỉ việc nghe được những lời cao minh và hiểu ra rất nhiều điều.

- Khỏi cần như vậy.
Đường Thuận Chi vẫn thản nhiên cười nói:
- Chư vị dùng cơm trước, chúng ta sẽ nói chính sự sau.
Rồi giơ đũa gắp đồ ăn.

Năm khảo sinh bấy giờ mới động đậy, chỉ là trong lòng như hươu chạy, cứ đập bịch bịch, ăn cái gì cũng nhạt nhẽo.

Thẩm Mặc cũng không khẩn trương, nhưng y ăn cơm nhất quán nhã nhặn, thoạt nhìn cũng giống như không muốn ăn như những người đó.

Đường tri phủ dùng qua chút cơm, thấy họ khẩn trương, liền ôn hòa cười nói:
- Xem ra bữa cơm này không hợp khẩu vị của mọi người rồi.

Mọi người vội vàng lắc đầu:
- Ăn rất ngon mà.
Tôn Đĩnh lại thêm một câu:
- Chỉ là một bụng khẩn trương, nên không chưa nổi cơm.
Dẫn tới Đường tri phủ cười ha ha, mọi người cũng nở nụ cười.

- Được thôi, trước tiên bàn chính sự xong hãy ăn cơm.
Đường tri phủ cầm lấy khăn lau lau tay, mỉm cười nói:
- Thi phủ lần này toàn án đã định, bản quan đã chọn ra 300 vị trong số 5000 khảo sinh, coi như nhân tuyển tham gia thi viện. Mà năm người các ngươi có bản lĩnh nhất, hành văn cũng tốt, có thể làm ngũ khôi lần này. . .
Nói rồi khẽ thở dài:
- Phủ Thiệu Hưng quả nhiên địa linh nhân kiệt, văn chương của năm người các ngươi, xuân lan thu cúc, đều có sở trường riêng, đều có tư cách vinh đăng án thủ, điều này đã gây khó khăn cho bản quan.

Năm người cũng không vui mừng vội, đều nín hơi nghe tri phủ đại nhân nói:
- Cho nên bản quan quyết định, hôm nay sẽ cho các ngươi thi thêm một lần, chung quy cũng phải sắp ra được thứ tự.
Nói rồi khẽ nhấp một nước trà:
- Nhưng thời gian làm văn quá dài, làm thơ cũng không phải khoa cử chính đạo, cho nên không bằng bản quan thi các ngươi phá đề.
Lại nhìn phủ học giáo quan nói:
- Lão giáo sư nghĩ thế nào?

Giáo sư nho học với mái tóc trắng xoá cười nói:
- Ty chức đã xem qua bài văn của mấy vị tuấn ngạn, cơ sở đều cực kỳ vững chắc. Tin tưởng chỉ cần phá được đề, làm một bài văn tốt cũng không thành vấn đề.
Nói rồi hướng về Đường tri phủ giơ ngón tay cái lên:
- Biện pháp này của phủ tôn đại nhân đã đánh vào chỗ then chốt, thật sự là cao minh a!
Thì ra đây mới là đỉnh cấp thí tinh.

Đường tri phủ cười:
- Được rồi, cứ làm như thế đi.
Hơi trầm ngâm, liền vê râu cười nói:
- Mấy vị đều là tay già đời đã phá đề nghìn vạn lần, câu tầm thường hiển nhiên không thành vấn đề, nhưng đề này của bản quan khẳng định các ngươi không phá nổi.

Nói rồi liền cầm bút, vẽ một vòng tròn lên tờ giấy trắng đã được chuẩn bị bên cạnh.

Mọi người ngưng thần tĩnh khí, chờ hắn động tác tiếp theo của hắn, lại thấy ngay tri phủ đại nhân đặt bút xuống, rồi cười sáng lạn:
- Phá đi.

Mọi người đều há hốc miệng như cái vòng kia, lão giáo sư còn ho khan lên nói:
- Đại nhân, hình như đề mục lấy từ Tứ Thư Ngũ Kinh mà.

Thí tinh cũng có kiên trì của thí tinh, tiếp xúc đến gia pháp tổ tông, cũng chỉ có thể xếp tri phủ đại nhân xuống vị trí thứ hai.

Nhưng Đường tri phủ là ai, đó tuyệt đối là người có thừa chỉ số IQ, hắn bảo người cấm tới một quyển Luận ngữ, mở ra đưa cho lão giáo sư xem:
- Xem đi, mỗi một trang đều có đây.

Thì ra thư tịch bây giờ, bắt đầu mỗi một chương đều có một cái '〇',để biểu thị phân cách mỗi chương, toàn bộ in ấn đều chọn dùng cách thức này, Tứ Thư Ngũ Kinh tự nhiên cũng không ngoại lệ.

Lão giáo quan môi mấp máy vài cái, lau mồ hôi đầy đầu nói:
- Ta cần bình tĩnh một chút.
Nhưng cũng không dám ngăn trở gì nữa.

~~

Ở chỗ này tri phủ đại nhân là lão đại, hắn bảo ngươi phá cái '〇' thì ngươi phải phá '〇'.

Năm người liền bắt đầu vắt óc, đều tự cầm bút vẽ tới vẽ lui trên giấy để tìm linh cảm.

Đường tri phủ thì bưng lên ly trà, vừa uống trà vừa cười tủm tỉm nhìn năm đồng sinh, còn bổ sung một câu:
- Quên nói, thời hạn là một nén nhang, hiện tại đã hết một tấc rồi.

Lúc này mọi người mới chú ý, vừa rồi tôi tớ bưng lên chính là lư hương chứ phải là nồi đất, thầm nghĩ: "Có thể không làm quan được không? Không làm quan thì sẽ bị quan chơi xỏ." cả đám bị ức đến đỏ mặt, gắng sức suy nghĩ, hận không thể túm tóc lôi xuống. . .

Thời gian một nén nhang cũng chẳng mấy chốc, năm tuấn ngạn đều tự có đáp án.

Đường tri phủ nhìn Thẩm Mặc phá là 'thánh hiền lập ngôn chi tiên, đắc thiên tượng dã.'

Phá đề của Tôn Lung là: 'Phu tử vị ngôn chi tiên, không không như dã'.

Phá đề của Trần Thọ Niên là: 'Thánh hiền lập ngôn chi tiên, vô phương thể dã. '

Phá đề của Tôn Đĩnh là: 'Tiên hành hữu ngôn, Trọng Ni, nhật nguyệt dã'.

Đào Đại Lâm chính là: 'Thánh nhân vị ngôn chi tiên, hồn nhiên nhất thái cực dã'.

Xuyệt xong, trầm tư một lúc lâu hắn rốt cuộc định ra thứ tự thi phủ lần này.

Ngũ khôi Trần Thọ Niên.

Tứ khôi Tôn Đĩnh.

Tam khôi Tôn Lung.

Nhị khôi Đào Ngu Thần.

Án thủ Hội Kê Thẩm Mặc.