- Con người ai rồi cũng sẽ đổi thay thôi. - Nàng cười yểu điệu, khúc khích đáp - Kể cả những thứ thanh cao nhất rồi sẽ bị nhiễm nhơ bẩn thôi. Giữ được thứ gì đó không phai tàn lệch lạc theo thời gian là điều không thể."
- o-
Đoàn người đi vào nhà chính, trên tràng kỷ bằng gỗ xoan đào đã bố trí trà bánh sẵn sàng. Văn Thần ngồi đợi từ lâu, Sao chú tâm quan sát ngài, Văn Thần hóa ra lại là một vị thần nữ.
Đó là một thiếu nữ vô cùng xinh đẹp, nàng đẹp mê hoặc với lớp trang điểm vừa đậm vừa cầu kì và áo dài cách tân xẻ tà thật cao. Áo của nàng may bằng thứ vải rất mỏng, lại dính sát vào người. Toàn bộ thân hình quyến rũ đều phơi bày triệt để, mờ mờ ẩn ẩn sau lớp vải thướt tha.
Mai Lang Vương vừa nhìn thấy nàng liền lập tức dùng quạt chắn ngang tầm mắt, Nhã Lang thì không buồn giữ kẽ nữa, lạnh nhạt nhìn nàng từ đầu xuống chân. Văn Thần hơi nhíu mày khi thấy chàng ta, nhưng nàng không nói gì đến Nhã Lang cả, quyết định hướng sang Mai Thần, cười niềm nở chào chàng.
Mai Lang Vương giữ nguyên cánh quạt như vậy mà trò chuyện với nàng.
- Văn Thần, đã lâu không gặp.
- Vâng, từ lần hội ngộ ở phủ Thần Lúa năm ấy đến nay đã một trăm năm mươi năm.
- Nàng thay đổi rất nhiều.
- Thế à? - Ừm.
Mai Lang Vương hồi tưởng, chàng nhớ rằng năm đó gặp nàng, nàng ăn mặc rất đoan nhã, áo dài dịu dàng. Nàng cũng không trang điểm cầu kì như vậy, khi ấy nàng chỉ tô điểm dung trang nhẹ nhàng, mày mắt đẹp thanh tú. Chàng có cảm giác nàng giống như một đóa hoa sen. Cao ngạo nở trên đám bùn nhơ, kiêu hãnh phơi bày dung sắc thanh tao thoát tục, khiến đất trời chao đảo.
- Con người ai rồi cũng sẽ đổi thay thôi. - Nàng cười yểu điệu, khúc khích đáp - Kể cả những thứ thanh cao nhất rồi sẽ bị nhiễm nhơ bẩn thôi. Giữ được thứ gì đó không phai tàn lệch lạc theo thời gian là điều không thể.
- Thế à? - Chàng đột nhiên mỉm cười.
- Vâng.
- Hôm nay ta đến đây để phân xử cho nàng và Nhã Lang. - Mai Lang Vương chậm rãi nói - Nhã Lang không muốn làm Văn tiên nữa mà muốn đến chỗ ta làm tiên đồng, ban đầu ta hơi lo lắng, sợ rằng nàng sẽ không dễ dàng để cậu nhóc tài năng này đến chỗ ta. Thế nhưng nghe xong mấy lời vừa rồi, ta cảm thấy không còn gì đáng lo nữa. Nàng sẽ để Nhã Lang đến hầu hạ ta chứ? Dù sao thì ở lại với nàng cũng chỉ làm mai một tài năng của cậu nhóc thôi.
- Mai Lang Vương! - Văn Thần đấm tay lên bàn khiến tách trà nhích động.
- Thôi nào. - Mai Lang Vương cười mỉm - Nhã Lang là thiếu chủ của Văn phủ, cũng là người sẽ kế nhiệm thần chức Văn Thần trong tương lai, cậu nhóc không thể đi theo một người đã "phai tàn lệch lạc theo thời gian" như nàng được. Nàng cứ yên tâm giao cậu bé cho ta, Mai Viện rất nghiêm khắc, rồi Nhã Lang sẽ trưởng thành hoàn hảo thôi, đến lúc đó, ta sẽ gửi trả cậu bé về.
Văn Thần nghe chàng nói, dù trong lòng rất tức giận nhưng lại không thể phản bác được lời nào.
Nhã Lang đứng một bên xem hai người đối đáp, chàng ta tỏ ra rất thích thú với cách nói của Mai Lang Vương, Nhã Lang giương giương tự đắc ngẩng cao đầu và chiếu ánh nhìn trêu chọc xuống Văn Thần, càng khiến nàng sôi máu.
- Quỳ xuống! - Nàng ra lệnh cho Nhã Lang.
Chàng ta ngoảnh mặt không thèm để tâm. Văn Thần tức lộn ruột.
- Nhã Lang, ngươi quá quắt lắm! Tại sao ngươi lại chạy đến Mai Viện và cầu cứu ngài ấy hả? Đây vốn là chuyện riêng giữa chúng ta! - Văn Thần sau cùng phải lên tiếng đôi co với Nhã Lang.
Mai Lang Vương thấy nàng đã chịu đi vào vấn đề chính, chàng liền không can thiệp nữa, Sao và chàng cùng im lặng xem hai người họ tranh cãi.
Nhã Lang cười miệt thị, quay lại nàng, vẻ mặt thật khó tả - Tại ai? Ta đã nói không muốn làm Văn tiên nữa, ngài cứ một mực ép ta phải ở lại đây cho bằng được, còn nhốt ta vào phòng riêng. Bất đắc dĩ ta phải trốn đi thôi! Ngài còn sai các tiểu đồng đuổi theo bắt ta về nữa!
- Ngươi là Văn tiên! Là thiếu chủ của Văn phủ, nhiệm vụ của ngươi là kế nhiệm chức Văn Thần! Làm sao có thể từ bỏ tiên tịch của mình được?!
- Hừ, Văn tiên ư? Thật vô nghĩa. - Nhã Lang khinh miệt nhếch mép, tiến đến bàn dài đặt ở gian hai, mang đến một chồng sách.
Số sách đó đều là tư liệu viết của nàng. Văn Thần ngày ngày đều viết không ngừng, những mong khôi phục lại nền văn học rực rỡ vàng son của đất nước trong quá khứ. Nền văn học của Thần giới Việt Nam đã từng có những tên tuổi lớn, tác phẩm của họ trải qua thời gian không gian vẫn không hề lụi tàn. Hết thế hệ này đến thế hệ khác tài năng vượt trội nối tiếp nhau, so với văn chương của Thần giới khác không hề thua kém.
Thế rồi đến khi nàng lãnh chức Văn Thần, văn học chẳng hiểu sao lại cứ suy đồi. Những thứ mà tác giả Thần giới Việt viết ra không được ưa chuộng nữa, người ta thích đọc những quyển sách từ bên ngoài hơn. Các tác giả của Thần giới Việt cũng không thỏa được cái chí viết lách của mình, vì viết không công mà còn không được ủng hộ. Từ người có thâm niên kinh nghiệm viết văn đến người vừa mới chập chững bước vào nghiệp viết đều lắc đầu ngao ngán, để tác phẩm được người đọc chú ý, họ phải viết theo lối văn chương phương Bắc, phương Tây, phải khoác lên văn của họ những vỏ bọc ngoại lai.
Văn Thần suy nghĩ và cố gắng tìm cách cứu vãn tình thế. Nàng cũng mua thử những quyển sách từ bên ngoài về đề tìm hiểu thử xem, xem xem rốt cuộc chúng có gì mà người ta mê mẩn thế. Thứ đầu tiên mà nàng thấy ở chúng chính là tình dục, thứ tiếp theo là bạo lực, tiếp theo nữa là mưu mô, tiếp theo nữa là những lời đổ lỗi. Mặc dù Văn Thần không biết những nội dung đó có gì hay, tuy nhiên nàng vẫn cố gắng học tập để thay đổi, những mong sẽ được người dân tiếp nhận. Đáng tiếc càng viết càng không được ủng hộ, người ta lại bảo rằng, văn của những Văn tiên Việt viết lại không hay, không đặc sắc bằng văn của các Văn tiên bên ngoài.
Dù rất khó hiểu, rất buồn bã và nản lòng nhưng nàng vẫn không từ bỏ. Văn Thần vẫn tin rằng, nếu nàng cố gắng một chút, một chút nữa thôi, thì nàng sẽ vực dậy được nền văn học đã từng rất rực rỡ kia.
Nhã Lang lần lượt cầm từng quyển sách lên, lật giở vài trang rồi quẳng nó xuống đất.
- Tình dục thô thiển. Không có một tí giá trị nghệ thuật nào. - Một quyển sách bị quẳng xuống sàn nhà - Chà đạp phụ nữ, chỉ muốn thỏa mãn bản thân, quá sức nhảm nhí.
- Mưu mô xảo quyệt, xong chuyện lại còn thanh minh thanh nga, bảo rằng bản thân không sai, có nỗi khổ riêng. - Một quyển sách nữa lại bị quẳng xuống sàn nhà - Không có chút khí khái nào. Lý Thông mà cứ muốn nhận là Thạch Sanh.
Chàng ta lại lật giở một quyển sách nữa, cười cay đắng - Bọn Phương Bắc ấy chỉ xem chúng ta là mọi rợ, ai không theo nền Hán hóa của chúng thì đều là mọi rợ. Sau bao nhiêu năm chúng giày xéo quê hương của chúng ta thì chúng ta lại đi theo và tung hứng những thứ chúng viết ra, xem nó như sách gối đầu giường. Ngày xưa ông cha đã kháng cự lại sự đồng hóa của chúng như thế nào? Tại sao phải cố tạo ra chữ Nôm, cố tạo ra những khác biệt văn hóa? Công sức của ông cha đã đổ sông đổ bể cả rồi, thật hổ thẹn.
- Bọn họ dùng thứ đạo đức giả tạo, dùng những thỏa thuận theo kiểu nước đôi để làm tấm bình phong che đậy sự nham hiểm và bạo lực bên trong. Nhìn này, chúng ta học được gì từ những thứ này chứ? Chẳng có gì tốt đẹp cả, chúng ta đọc, rồi con cháu của chúng ta sẽ đọc, thế hệ sau của chúng ta sẽ đọc, tất cả đều sẽ bị đầu độc. Ngài là Văn Thần, lại đi cổ xúy cho những thứ này ư? Sự chấn hưng không nằm ở việc học xem bên ngoài viết gì rồi sao chép lại như con vẹt, sự chấn hưng phải nằm ở tư tưởng. Phải nghĩ sâu, nghĩ xa, phải tạo nên những trang viết của Văn tiên Việt và lay động được cư dân của Thần giới Việt, đó mới là sự chấn hưng.
Nhã Lang lại giẫm lên số sách ấy và kiên quyết nói - Văn học phản ánh hình thái của xã hội, một xã hội thế nào thì sẽ tạo nên những hồn văn như thế ấy, không thể khác được. Sau cùng thì người viết chỉ có thể chân thật với bản thân mình khi ngồi trước bản thảo thôi. Văn chương là nơi mà tâm hồn được phơi bày, tâm hồn tiếp xúc với tâm hồn. Nhìn những thứ này mà xem? Cho dù có được bọc trong vỏ bọc thế nào thì cũng không thể che giấu được sự nhơ bẩn trên trong, không có một chút giá trị chiều sâu nào, rỗng tuếch và tràn đầy bắt nạt chà đạp. Thế thì tại sao ngài lại phải học theo chúng chứ? Hãy là chính bản thân ngài đi! Thay vì cố gắng bắt chước theo chúng thì ngài hãy suy nghĩ xem, nên làm thế nào để viết tốt hơn ngày hôm qua!
Văn Thần nghe chàng ta nói một thôi một hồi, nàng uất ức đến bật khóc. Mai Lang Vương ái ngại nghe tiếng nàng nức nở, chàng chỉ biết thở dài. Nhã Lang nói xong, lại cười nhạt quay đi, giọng đã trở nên bất lực cực điểm rồi.
- Ngài hãy quên đi mong ước chấn hưng lại văn học nước nhà đi, điều đó không thể xảy ra đâu. Tâm hồn của người dân đã bị nuôi dưỡng bằng những thứ này quá lâu rồi. Đến nỗi họ không còn biết hồn Việt là thế nào nữa. Họ hình dung ra chân trời phương Bắc phương Tây dễ hơn cả việc hình dung ra chiếc cối xây lúa của quê hương, họ quen với giọng điệu của Hán ngữ, thích sử dụng Hán ngữ hơn cả từ thuần Việt. Thế thì không còn gì để cải tạo nữa rồi, những đứa trẻ sau cũng sẽ được nuôi dưỡng trong môi trường ấy thôi, không còn gì để cứu vãn. Thay vì cứ thoi thóp sống thế này thì cứ việc giải tán Văn phủ đi, các Văn tiên nên tự bẻ gãy bút của mình rồi chuyển sang phủ thần khác mà làm việc. Dù sao việc lệ thuộc văn hóa này cũng diễn ra lâu rồi, ăn sâu vào máu thịt, chúng ta tồn tại hay không cũng không còn quan trọng nữa. Chúng ta biến mất cũng chẳng ai quan tâm.
- Nhã Lang… - Văn Thần nghẹn giọng.
- Cha mẹ ta đã hi sinh trong cuộc chiến đẫm máu đó chỉ vì theo đuổi những giá trị sáng trong của hồn quê. Nhưng rồi, điều đó có ý nghĩa gì chứ? Khi người đời không xem trọng giá trị truyền thống? Chúng ta đã bị nuốt chửng từ lâu rồi, vì chúng ta không có khả năng kháng cự, vì chúng ta thích đọc những thứ tầm thấp hơn là những thứ có giá trị và chiều sâu, thế thì tại sao cứ phải thay đổi cách đọc ấy? Hãy để người dân được tự do. Chúng ta vui mà họ cũng vui, đôi bên không cần phải suy nghĩ vất vả.
Sao nghe Nhã Lang hằn học, dù em hiểu rằng chàng ta cũng chỉ là một người đau đáu lo lắng cho nền văn chương của quê hương thôi nhưng vẫn không thể nuốt trôi được cách nói chuyện của chàng ta. Cách nói chuyện đó… Thật tuyệt vọng, buông xuôi, đầy hờn lẫy và trách móc. Em không chịu được, nắm chặt hai tay lại và bật dậy phản pháo. Sao không chấp nhận được cái cách mà Nhã Lang nghĩ về mọi người.
- Cậu thôi đi! - Em quát lên.
Tiếng quát của em vang dội và mãnh liệt, giống như tiếng chuông gióng lên trong đêm thanh vắng.
Những người có mặt ở đó trong phút chốc sững sờ nhìn em. Mai Lang Vương thì ngơ ngẩn, chàng chưa từng thấy em kích động như vậy.
- Cậu chỉ biết chỉ trích thôi!
- Gì chứ?! - Nhã Lang cau mày.
Sao tức giận đối đáp - Cậu chỉ biết chỉ trích, chỉ biết chê trách, chỉ biết nói mồm thôi! Cậu chê trách gì Văn Thần chứ? Trong khi ngài ấy đang cố gắng tạo ra thành quả từng ngày để thay đổi mọi chuyện. Còn cậu? Người mà nhìn ra mọi vấn đề như cậu thì lại hèn nhát buông xuôi rồi bỏ chạy. Cậu nói hay lắm mà! Nếu cậu có thể nhận thức được mọi thứ như vậy, có thể vun vút cái mồm lên án mọi người như vậy thì sao cậu không hành động đi?! Suy nghĩ và hành động để thay đổi mọi chuyện?!
Sao ấm ức đến run rẩy cả người - Nói thì hay lắm, bắt tay vào làm mới khó! Lời nói treo trên mồm thì không thể tạo nên thành tựu được! Hãy làm đi! Nếu cậu cho rằng mình đúng. Hãy cho tôi thấy thành quả của cậu, không phải là những lời nói suông tràn đầy miệt thị và sáo rỗng!
- …
Khoảnh khắc ấy, Nhã Lang cảm thấy mình như bị tát một cái đau điếng.
Và mặc dù đau, nhưng chàng lại tỉnh hẳn.
Mai Lang Vương phì cười, kéo Sao ngồi xuống bên cạnh mình. Câu chuyện sau đó chìm vào im lặng, không ai lên tiếng nói gì nữa.
- o-
Đoàn người đi vào nhà chính, trên tràng kỷ bằng gỗ xoan đào đã bố trí trà bánh sẵn sàng. Văn Thần ngồi đợi từ lâu, Sao chú tâm quan sát ngài, Văn Thần hóa ra lại là một vị thần nữ.
Đó là một thiếu nữ vô cùng xinh đẹp, nàng đẹp mê hoặc với lớp trang điểm vừa đậm vừa cầu kì và áo dài cách tân xẻ tà thật cao. Áo của nàng may bằng thứ vải rất mỏng, lại dính sát vào người. Toàn bộ thân hình quyến rũ đều phơi bày triệt để, mờ mờ ẩn ẩn sau lớp vải thướt tha.
Mai Lang Vương vừa nhìn thấy nàng liền lập tức dùng quạt chắn ngang tầm mắt, Nhã Lang thì không buồn giữ kẽ nữa, lạnh nhạt nhìn nàng từ đầu xuống chân. Văn Thần hơi nhíu mày khi thấy chàng ta, nhưng nàng không nói gì đến Nhã Lang cả, quyết định hướng sang Mai Thần, cười niềm nở chào chàng.
Mai Lang Vương giữ nguyên cánh quạt như vậy mà trò chuyện với nàng.
- Văn Thần, đã lâu không gặp.
- Vâng, từ lần hội ngộ ở phủ Thần Lúa năm ấy đến nay đã một trăm năm mươi năm.
- Nàng thay đổi rất nhiều.
- Thế à? - Ừm.
Mai Lang Vương hồi tưởng, chàng nhớ rằng năm đó gặp nàng, nàng ăn mặc rất đoan nhã, áo dài dịu dàng. Nàng cũng không trang điểm cầu kì như vậy, khi ấy nàng chỉ tô điểm dung trang nhẹ nhàng, mày mắt đẹp thanh tú. Chàng có cảm giác nàng giống như một đóa hoa sen. Cao ngạo nở trên đám bùn nhơ, kiêu hãnh phơi bày dung sắc thanh tao thoát tục, khiến đất trời chao đảo.
- Con người ai rồi cũng sẽ đổi thay thôi. - Nàng cười yểu điệu, khúc khích đáp - Kể cả những thứ thanh cao nhất rồi sẽ bị nhiễm nhơ bẩn thôi. Giữ được thứ gì đó không phai tàn lệch lạc theo thời gian là điều không thể.
- Thế à? - Chàng đột nhiên mỉm cười.
- Vâng.
- Hôm nay ta đến đây để phân xử cho nàng và Nhã Lang. - Mai Lang Vương chậm rãi nói - Nhã Lang không muốn làm Văn tiên nữa mà muốn đến chỗ ta làm tiên đồng, ban đầu ta hơi lo lắng, sợ rằng nàng sẽ không dễ dàng để cậu nhóc tài năng này đến chỗ ta. Thế nhưng nghe xong mấy lời vừa rồi, ta cảm thấy không còn gì đáng lo nữa. Nàng sẽ để Nhã Lang đến hầu hạ ta chứ? Dù sao thì ở lại với nàng cũng chỉ làm mai một tài năng của cậu nhóc thôi.
- Mai Lang Vương! - Văn Thần đấm tay lên bàn khiến tách trà nhích động.
- Thôi nào. - Mai Lang Vương cười mỉm - Nhã Lang là thiếu chủ của Văn phủ, cũng là người sẽ kế nhiệm thần chức Văn Thần trong tương lai, cậu nhóc không thể đi theo một người đã "phai tàn lệch lạc theo thời gian" như nàng được. Nàng cứ yên tâm giao cậu bé cho ta, Mai Viện rất nghiêm khắc, rồi Nhã Lang sẽ trưởng thành hoàn hảo thôi, đến lúc đó, ta sẽ gửi trả cậu bé về.
Văn Thần nghe chàng nói, dù trong lòng rất tức giận nhưng lại không thể phản bác được lời nào.
Nhã Lang đứng một bên xem hai người đối đáp, chàng ta tỏ ra rất thích thú với cách nói của Mai Lang Vương, Nhã Lang giương giương tự đắc ngẩng cao đầu và chiếu ánh nhìn trêu chọc xuống Văn Thần, càng khiến nàng sôi máu.
- Quỳ xuống! - Nàng ra lệnh cho Nhã Lang.
Chàng ta ngoảnh mặt không thèm để tâm. Văn Thần tức lộn ruột.
- Nhã Lang, ngươi quá quắt lắm! Tại sao ngươi lại chạy đến Mai Viện và cầu cứu ngài ấy hả? Đây vốn là chuyện riêng giữa chúng ta! - Văn Thần sau cùng phải lên tiếng đôi co với Nhã Lang.
Mai Lang Vương thấy nàng đã chịu đi vào vấn đề chính, chàng liền không can thiệp nữa, Sao và chàng cùng im lặng xem hai người họ tranh cãi.
Nhã Lang cười miệt thị, quay lại nàng, vẻ mặt thật khó tả - Tại ai? Ta đã nói không muốn làm Văn tiên nữa, ngài cứ một mực ép ta phải ở lại đây cho bằng được, còn nhốt ta vào phòng riêng. Bất đắc dĩ ta phải trốn đi thôi! Ngài còn sai các tiểu đồng đuổi theo bắt ta về nữa!
- Ngươi là Văn tiên! Là thiếu chủ của Văn phủ, nhiệm vụ của ngươi là kế nhiệm chức Văn Thần! Làm sao có thể từ bỏ tiên tịch của mình được?!
- Hừ, Văn tiên ư? Thật vô nghĩa. - Nhã Lang khinh miệt nhếch mép, tiến đến bàn dài đặt ở gian hai, mang đến một chồng sách.
Số sách đó đều là tư liệu viết của nàng. Văn Thần ngày ngày đều viết không ngừng, những mong khôi phục lại nền văn học rực rỡ vàng son của đất nước trong quá khứ. Nền văn học của Thần giới Việt Nam đã từng có những tên tuổi lớn, tác phẩm của họ trải qua thời gian không gian vẫn không hề lụi tàn. Hết thế hệ này đến thế hệ khác tài năng vượt trội nối tiếp nhau, so với văn chương của Thần giới khác không hề thua kém.
Thế rồi đến khi nàng lãnh chức Văn Thần, văn học chẳng hiểu sao lại cứ suy đồi. Những thứ mà tác giả Thần giới Việt viết ra không được ưa chuộng nữa, người ta thích đọc những quyển sách từ bên ngoài hơn. Các tác giả của Thần giới Việt cũng không thỏa được cái chí viết lách của mình, vì viết không công mà còn không được ủng hộ. Từ người có thâm niên kinh nghiệm viết văn đến người vừa mới chập chững bước vào nghiệp viết đều lắc đầu ngao ngán, để tác phẩm được người đọc chú ý, họ phải viết theo lối văn chương phương Bắc, phương Tây, phải khoác lên văn của họ những vỏ bọc ngoại lai.
Văn Thần suy nghĩ và cố gắng tìm cách cứu vãn tình thế. Nàng cũng mua thử những quyển sách từ bên ngoài về đề tìm hiểu thử xem, xem xem rốt cuộc chúng có gì mà người ta mê mẩn thế. Thứ đầu tiên mà nàng thấy ở chúng chính là tình dục, thứ tiếp theo là bạo lực, tiếp theo nữa là mưu mô, tiếp theo nữa là những lời đổ lỗi. Mặc dù Văn Thần không biết những nội dung đó có gì hay, tuy nhiên nàng vẫn cố gắng học tập để thay đổi, những mong sẽ được người dân tiếp nhận. Đáng tiếc càng viết càng không được ủng hộ, người ta lại bảo rằng, văn của những Văn tiên Việt viết lại không hay, không đặc sắc bằng văn của các Văn tiên bên ngoài.
Dù rất khó hiểu, rất buồn bã và nản lòng nhưng nàng vẫn không từ bỏ. Văn Thần vẫn tin rằng, nếu nàng cố gắng một chút, một chút nữa thôi, thì nàng sẽ vực dậy được nền văn học đã từng rất rực rỡ kia.
Nhã Lang lần lượt cầm từng quyển sách lên, lật giở vài trang rồi quẳng nó xuống đất.
- Tình dục thô thiển. Không có một tí giá trị nghệ thuật nào. - Một quyển sách bị quẳng xuống sàn nhà - Chà đạp phụ nữ, chỉ muốn thỏa mãn bản thân, quá sức nhảm nhí.
- Mưu mô xảo quyệt, xong chuyện lại còn thanh minh thanh nga, bảo rằng bản thân không sai, có nỗi khổ riêng. - Một quyển sách nữa lại bị quẳng xuống sàn nhà - Không có chút khí khái nào. Lý Thông mà cứ muốn nhận là Thạch Sanh.
Chàng ta lại lật giở một quyển sách nữa, cười cay đắng - Bọn Phương Bắc ấy chỉ xem chúng ta là mọi rợ, ai không theo nền Hán hóa của chúng thì đều là mọi rợ. Sau bao nhiêu năm chúng giày xéo quê hương của chúng ta thì chúng ta lại đi theo và tung hứng những thứ chúng viết ra, xem nó như sách gối đầu giường. Ngày xưa ông cha đã kháng cự lại sự đồng hóa của chúng như thế nào? Tại sao phải cố tạo ra chữ Nôm, cố tạo ra những khác biệt văn hóa? Công sức của ông cha đã đổ sông đổ bể cả rồi, thật hổ thẹn.
- Bọn họ dùng thứ đạo đức giả tạo, dùng những thỏa thuận theo kiểu nước đôi để làm tấm bình phong che đậy sự nham hiểm và bạo lực bên trong. Nhìn này, chúng ta học được gì từ những thứ này chứ? Chẳng có gì tốt đẹp cả, chúng ta đọc, rồi con cháu của chúng ta sẽ đọc, thế hệ sau của chúng ta sẽ đọc, tất cả đều sẽ bị đầu độc. Ngài là Văn Thần, lại đi cổ xúy cho những thứ này ư? Sự chấn hưng không nằm ở việc học xem bên ngoài viết gì rồi sao chép lại như con vẹt, sự chấn hưng phải nằm ở tư tưởng. Phải nghĩ sâu, nghĩ xa, phải tạo nên những trang viết của Văn tiên Việt và lay động được cư dân của Thần giới Việt, đó mới là sự chấn hưng.
Nhã Lang lại giẫm lên số sách ấy và kiên quyết nói - Văn học phản ánh hình thái của xã hội, một xã hội thế nào thì sẽ tạo nên những hồn văn như thế ấy, không thể khác được. Sau cùng thì người viết chỉ có thể chân thật với bản thân mình khi ngồi trước bản thảo thôi. Văn chương là nơi mà tâm hồn được phơi bày, tâm hồn tiếp xúc với tâm hồn. Nhìn những thứ này mà xem? Cho dù có được bọc trong vỏ bọc thế nào thì cũng không thể che giấu được sự nhơ bẩn trên trong, không có một chút giá trị chiều sâu nào, rỗng tuếch và tràn đầy bắt nạt chà đạp. Thế thì tại sao ngài lại phải học theo chúng chứ? Hãy là chính bản thân ngài đi! Thay vì cố gắng bắt chước theo chúng thì ngài hãy suy nghĩ xem, nên làm thế nào để viết tốt hơn ngày hôm qua!
Văn Thần nghe chàng ta nói một thôi một hồi, nàng uất ức đến bật khóc. Mai Lang Vương ái ngại nghe tiếng nàng nức nở, chàng chỉ biết thở dài. Nhã Lang nói xong, lại cười nhạt quay đi, giọng đã trở nên bất lực cực điểm rồi.
- Ngài hãy quên đi mong ước chấn hưng lại văn học nước nhà đi, điều đó không thể xảy ra đâu. Tâm hồn của người dân đã bị nuôi dưỡng bằng những thứ này quá lâu rồi. Đến nỗi họ không còn biết hồn Việt là thế nào nữa. Họ hình dung ra chân trời phương Bắc phương Tây dễ hơn cả việc hình dung ra chiếc cối xây lúa của quê hương, họ quen với giọng điệu của Hán ngữ, thích sử dụng Hán ngữ hơn cả từ thuần Việt. Thế thì không còn gì để cải tạo nữa rồi, những đứa trẻ sau cũng sẽ được nuôi dưỡng trong môi trường ấy thôi, không còn gì để cứu vãn. Thay vì cứ thoi thóp sống thế này thì cứ việc giải tán Văn phủ đi, các Văn tiên nên tự bẻ gãy bút của mình rồi chuyển sang phủ thần khác mà làm việc. Dù sao việc lệ thuộc văn hóa này cũng diễn ra lâu rồi, ăn sâu vào máu thịt, chúng ta tồn tại hay không cũng không còn quan trọng nữa. Chúng ta biến mất cũng chẳng ai quan tâm.
- Nhã Lang… - Văn Thần nghẹn giọng.
- Cha mẹ ta đã hi sinh trong cuộc chiến đẫm máu đó chỉ vì theo đuổi những giá trị sáng trong của hồn quê. Nhưng rồi, điều đó có ý nghĩa gì chứ? Khi người đời không xem trọng giá trị truyền thống? Chúng ta đã bị nuốt chửng từ lâu rồi, vì chúng ta không có khả năng kháng cự, vì chúng ta thích đọc những thứ tầm thấp hơn là những thứ có giá trị và chiều sâu, thế thì tại sao cứ phải thay đổi cách đọc ấy? Hãy để người dân được tự do. Chúng ta vui mà họ cũng vui, đôi bên không cần phải suy nghĩ vất vả.
Sao nghe Nhã Lang hằn học, dù em hiểu rằng chàng ta cũng chỉ là một người đau đáu lo lắng cho nền văn chương của quê hương thôi nhưng vẫn không thể nuốt trôi được cách nói chuyện của chàng ta. Cách nói chuyện đó… Thật tuyệt vọng, buông xuôi, đầy hờn lẫy và trách móc. Em không chịu được, nắm chặt hai tay lại và bật dậy phản pháo. Sao không chấp nhận được cái cách mà Nhã Lang nghĩ về mọi người.
- Cậu thôi đi! - Em quát lên.
Tiếng quát của em vang dội và mãnh liệt, giống như tiếng chuông gióng lên trong đêm thanh vắng.
Những người có mặt ở đó trong phút chốc sững sờ nhìn em. Mai Lang Vương thì ngơ ngẩn, chàng chưa từng thấy em kích động như vậy.
- Cậu chỉ biết chỉ trích thôi!
- Gì chứ?! - Nhã Lang cau mày.
Sao tức giận đối đáp - Cậu chỉ biết chỉ trích, chỉ biết chê trách, chỉ biết nói mồm thôi! Cậu chê trách gì Văn Thần chứ? Trong khi ngài ấy đang cố gắng tạo ra thành quả từng ngày để thay đổi mọi chuyện. Còn cậu? Người mà nhìn ra mọi vấn đề như cậu thì lại hèn nhát buông xuôi rồi bỏ chạy. Cậu nói hay lắm mà! Nếu cậu có thể nhận thức được mọi thứ như vậy, có thể vun vút cái mồm lên án mọi người như vậy thì sao cậu không hành động đi?! Suy nghĩ và hành động để thay đổi mọi chuyện?!
Sao ấm ức đến run rẩy cả người - Nói thì hay lắm, bắt tay vào làm mới khó! Lời nói treo trên mồm thì không thể tạo nên thành tựu được! Hãy làm đi! Nếu cậu cho rằng mình đúng. Hãy cho tôi thấy thành quả của cậu, không phải là những lời nói suông tràn đầy miệt thị và sáo rỗng!
- …
Khoảnh khắc ấy, Nhã Lang cảm thấy mình như bị tát một cái đau điếng.
Và mặc dù đau, nhưng chàng lại tỉnh hẳn.
Mai Lang Vương phì cười, kéo Sao ngồi xuống bên cạnh mình. Câu chuyện sau đó chìm vào im lặng, không ai lên tiếng nói gì nữa.
Danh sách chương